Όι Άγιοι Πάντες

Την ημέρα της Πεντηκοστής -κατά την οποία πραγματοποιήθηκε η επιδημία του Αγίου Πνεύματος- γεννήθηκε και συγκροτήθηκε η Εκκλησία, μέσα στον κόσμο (χωροχρόνο), ως Σώμα Χριστού. Ένα γεγονός διαχρονικό, γιατί δε αφορούσε μόνο στην ημέρα εκείνη. Κατά την Πεντηκοστή ο Ιησούς Χριστός απέβη ο Εκκλησιαστής μας, αφού συμπεριέλαβε στο πανάχραντο Σώμα του, την Κυρία Θεοτόκο, τα εννέα τάγματα των αγγέλων, τους Προπάτορες, τους Πατριάρχες, τους Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης και τους Αποστόλους. Στην ιστορική δε συνέχεια, προστέθηκαν –και συνεχίζουν-  σε αυτο το Σώμα όσοι «τό Πνεῦμα τό Ἅγιον σκηνῶσαν ἡγίασε», δηλαδή οι Μάρτυρες, οι Ιεράρχες, οι Οσιομάρτυρες, οι Όσιοι, οι Δίκαιοι και γενικά όλοι οι αφανείς και εμφανείς άγιοι, άνδρες και γυνάικες, έζησαν και ζουν μέχρι τις ημέρες μας, αλλά και αυτοί οι Άγιοι που θα ακολουθήσουν, έως και το τέλος του παρόντος κόσμου.

Αυτή η πραγματικότητα της εν Χριστώ σύναξης φανερώνεται στη λειτουργική πράξη της Εκκλησίας, στο τέλος κάθε Θείας Λειτουργίας, όταν ο Ιερέας εναποθέτει μέσα στο Άγιο Ποτήριο -όπου βρίσκεται το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου- την μερίδα της Θεοτόκου, των Αγγέλων και των Αγίων, όπου όλοι γίνονται ένα ή καλύτερα Ένας, Χριστός. Αυτήν ακριβώς τη σύναξη των Αγίων-Θεουμένων στο Σώμα του Χριστού εορτάζει η Εκκλησία μας την Κυριακή των Αγίων Πάντων.

Ιστορικά, βέβαια, η εορτή αυτή άρχισε ως εορτή πάντων των Αγίων Μαρτύρων, αλλά καθιερώθηκε να εορτάζεται ως εορτή των Αγίων Πάντων επί Λέοντος του Σοφού, αφού Μάρτυρες δεν είναι μόνο αυτοί οι οποίοι υπόφεραν μαστιγώσεις, δεν είναι μόνο όσοι ρίφθηκαν στην πυρά ή υπέστησαν άλλα φρικτά βασανιστήρια• μάρτυρες είναι όλοι οι Άγιοι του Κυρίου, διότι κάθε Θεούμενος βιώνει το δικό του μαρτύριο, είτε αυτό είναι του αίματος, είτε της συνειδήσεως. Όλοι ανεξαίρετα οι Άγιοι χαρακτηρίζονται από το θάρρος της ομολογίας πίστεως προς τον Ιησού Χριστό, την άρση του σταυρού και την απαγκίστρωση από τα επίγεια.

Η ευαγγελική περικοπή της Κυριακής των Αγίων Πάντων επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές: «Είπεν ο Κύριος• πάς όστις ομολογήσει εν εμοί έμπροσθεν των ανθρώπων, ομολογήσω καγώ εν αυτώ, έμπροσθεν του πατρός μου του εν ουρανοίς. όστις δ’ άν αρνήσηταί με έμπροσθεν των ανθρώπων, αρνήσομαι αυτόν καγώ έμπροσθεν του πατρός μου του εν ουρανοίς. Ο φιλών πατέρα ή μητέρα υπέρ εμέ, ουκ έστι μου άξιος, και ο φιλών υιόν ή θυγατέρα υπέρ εμέ, ουκ έστι μου άξιος, και ός ου λαμβάνει τον σταυρόν αυτού και ακολουθεί οπίσω μου, ουκ έστι μου άξιος. Τότε αποκριθείς ο Πέτρος είπεν αυτώ, ιδού ημείς αφήκαμεν πάντα και ηκολουθήσαμέν σοι, τί άρα έσται ημίν; ο δέ Ιησούς είπεν αυτοίς, αμήν λέγω υμίν ότι υμείς οι ακολουθήσαντές μοι, εν τη παλιγγενεσία, όταν καθίση ο υιός του ανθρώπου επι θρόνου δόξης αυτού, καθίσεσθε και υμείς επι δώδεκα θρόνους κρίνοντες τας δώδεκα φυλάς του Ισραήλ. και πάς ός αφήκεν οικίας ή αδελφούς ή αδελφάς ή πατέρα ή μητέρα ή γυναίκα ή τέκνα ή αγρούς ένεκεν του ονόματός μου, εκατονταπλασίονα λήψεται, και ζωήν αιώνιον κληρονομήσει. Πολλοί δέ έσονται πρώτοι έσχατοι, και έσχατοι πρώτοι» (Ματθ. ι΄ 32 – 33, 37 – 38, ιθ΄ 27 – 30).

Την Κυριακή αυτή, λοιπόν, φανερώνεται το έργο  και οι καρποί της Θείας Οικονομίας -η οποία επιτελείται διά του Αγίου Πνεύματος-, αλλά και αποτελεί ευκαιρία Δοξολογίας προς τον Θεό, για τις μεγάλες Του δωρεές. Ταυτόχρονα όμως είναι για μας ημέρα πνευματικής περισυλλογής και συνέλιξης, αφού η παρουσία των αγίων θα μας αφήσει αναπολόγητους την ημέρα της Κρίσεως, εάν δεν φροντίσουμε για τη σωτηρία μας.

Γίνεται έτσι κατανοητό, γιατί με την Κυριακή των Αγίων Πάντων ολοκληρώνεται ο κύκλος των κινητών εορτών, οι οποίες έχουν ως σημείο αναφοράς την Αγία και Ένδοξη Ανάσταση του Ιησού Χριστού, το φως της οποίας χαρίζει τη μακαριότητα σε όσους τον ακολουθούν και τον αγαπούν.

Απολυτίκιον

Των εν όλω τω κόσμω Μαρτύρων σου, ως πορφύραν και βύσσον τα αίματα, η Εκκλησία σου στολισαμένη, δι’ αυτών βοά σοι, Χριστέ ο Θεός. Tω λαώ σου τους οικτιρμούς σου κατάπεμψον, ειρήνην τη πολιτεία σου δώρησαι, και ταις ψυχαίς ημών το μέγα έλεος.

Εκκλησία Κύπρου – Παναγιώτης Θεοδώρου, Θεολόγος