Ιερός Ναός Αγίων Πάντων Μακεδονίτισσας

Ιερός Ναός Αγίων Πάντων Μακεδονίτισσας
Άγιοι του Θεού πρεσβεύετε υπέρ ημών !

Τρίτη 30 Ιουνίου 2009

Οι Άγιοι Απόστολοι

.
Οι δώδεκα του Κυρίου Απόστολοι ήταν οι πρώτοι λίθοι που τοποθετήθηκαν επάνω στον ακρογωνιαίο λίθο, το Χριστό, και βάσταξαν και στήριξαν το οικοδόμημα της Εκκλησίας. Αυτοί συνέχισαν το κοσμοσωτήριο έργο του Κυρίου μας και με φλόγα άσβεστη και φλογερή την πίστη κήρυξαν ακατάπαυστα το Ευαγγέλιο της σωτηρίας. Ολοκαύτωμα πρόσφεραν τους εαυτούς τους για την δόξα του Χριστού. Δεν υπολόγισαν κόπους και θυσίες, αλλά μεταβαίνοντας από πόλη σε πόλη και από χώρα σε χώρα μέσα από παρθένα δάση και αδιαπέραστα φαράγγια, με τα ιεραποστολικά τους σανδάλια μόνους βοηθούς στην ιεραποστολική τους οδοιπορία, σκόρπιζαν το σπόρο της πίστεως στις χέρσες και άκαρπες μέχρι τότε ψυχές των ανθρώπων. Διέσχισαν ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο, και έφθασαν μέχρι τις Ινδίες και τις Ηράκλειες στήλες πραγματοποιώντας έτσι ένα τεράστιο άθλο για την εποχή τους οπότε ήταν πρωτόγονα τα μέσα της συγκοινωνίας και επικοινωνίας των πόλεων και των χωρών.
.

Δευτέρα 29 Ιουνίου 2009

Οι πρωτοκορυφαίοι Απόστολοι Πέτρος και Παύλος

.

Ο Πέτρος καταγόταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας και ήταν γιος του Ιωνά, αδελφός του Αποστόλου Ανδρέα του Πρωτόκλητου. Ο Πέτρος και ο Ανδρέας ήταν ψαράδες στη λίμνη Γεννησαρέτ. Είχε νυμφευθεί στην Καπερναούμ, όπου έμενε οικογενειακά μαζί με την πεθερά του. Όπως μας πληροφορεί το Ευαγγέλιο, όταν ο Ιησούς έφθασε στη λίμνη της Γεννησαρέτ συνάντησε τούς δύο αδελφούς Πέτρο και Ανδρέα οι οποίοι έριχναν τα δίχτυα τους. Αμέσως μετά την κλήση τους, άφησαν τα δίχτυα και τις οικογένειές τους και τον ακολούθησαν.
Ψαράς στο επάγγελμα, ήταν τύπος αυθόρμητος, ορμητικός, και τη ζωή του κοντά στο Χριστό τη μαθαίνουμε από τα τέσσερα Ευαγγέλια, ενώ την αποστολική του δράση, από τις πράξεις των Αποστόλων.
Έγραψε και δύο Καθολικές Επιστολές, μέσα στις οποίες να τι προτρέπει τους χριστιανούς: «Νηψατε, γρηγορησατε· ο αντιδικος υμων διαβολος ως λεων ωρυομενος περιπατει ζητων τινα καταπιη» (Α΄ Πέτρου, ε΄ 8). Δηλαδή εγκρατευθείτε, γίνετε άγρυπνοι και προσεκτικοί. Διότι ο αντίπαλος και κατήγορός σας ο διάβολος, σαν λιοντάρι που βρυχάται, περιπατεί με μανία και ζητάει ποιον να τραβήξει μακριά από την πίστη και να τον καταπιεί.
Μετά την Ανάληψη του Κυρίου, ο Πέτρος, δίδαξε το Ευαγγέλιο στην Ιουδαία, στην Αντιόχεια, στον Πόντο, στην Γαλατία, στην Καππαδοκία, στην Ασία και τη Βιθυνία. Κατά την παράδοση (που σημαίνει ότι δεν είναι απόλυτα ιστορικά διασταυρωμένο) έφτασε μέχρι την Ρώμη, όπου επί Νέρωνος (54-68μ.Χ.) υπέστη μαρτυρικό θάνατο, αφού τον σταύρωσαν χιαστί, με το κεφάλι προς τα κάτω.

Ο δε Παύλος γεννήθηκε στην Ταρσό της Κιλικίας και στην αρχή ήταν σκληρός διώκτης του Χριστιανισμού. Όταν κάποτε μετέβαινε στη Δαμασκό για να διώξει και εκεί χριστιανούς, έγινε θαύμα στο οποίο φανερώθηκε ο Χριστός, ο οποίος τον πρόσταξε να πάει στον Ανανία ο οποίος τον κατήχησε και τον βάπτισε. Έτσι, έγινε ο μεγαλύτερος κήρυκας του Ευαγγελίου, θυσιάζοντας μάλιστα και την ζωή του γι' αυτό.
Ονομάστηκε ο πρώτος μετά τον Ένα και Απόστολος των Εθνών, λόγω των τεσσάρων μεγάλων αποστολικών περιοδειών του. Είναι ο ιδρυτής της Εκκλησίας της Ελλάδος. Συνέγραψε 14 επιστολές προς τις Εκκλησίες τις οποίες εκείνος ίδρυσε. Τη ζωή του με τις περιπέτειές του θα τα δει κανείς, αν μελετήσει τις Πράξεις των Αποστόλων, αλλά και τις 14 Επιστολές του στην Καινή Διαθήκη.
Ο Απόστολος Παύλος θέλει κάθε χριστιανός, όπως και ο ίδιος, να αισθάνεται και να λέει: «ζω δε ουκετι εγω, ζη δε εν εμοι Χριστός» (Προς Γαλάτας β΄ 20). Δηλαδή, δε ζω πλέον εγώ, ο παλαιός άνθρωπος, αλλά ζει μέσα μου ο Χριστός. Και ακόμα, «τα πάντα και εν πασι Χριστός» (Προς Κολασσαείς γ΄ 11). Να διευθύνει, δηλαδή, όλες τις εκδηλώσεςι τις ανθρώπινης ζωής μας ο Χριστός.
Ο Απόστολος Παύλος υπέστη μαρτυρικό θάνατο (χωρίς να είναι απόλυτα ιστορικά διασταυρωμένο) δι' αποκεφαλισμού στη Ρώμη.

Απολυτίκιο «Οι των Αποστόλων πρωτοθρονοι, και της οικουμενης διδασκαλοι, τω Δεσποτη των ολων πρεσβευσατε, ειρηνην την οικουμενην δωρησασθαι, και ταις ψυχες ημων το μεγα ελεος»

.

Σάββατο 27 Ιουνίου 2009

Η Πρόνοια Του Θεού

.
Το Ευαγγέλιο

Ματθ. στ’ 22-33

Εἶπεν ὁ Κύριος· 22 Ὁ λύχνος τοῦ σώματός ἐστιν ὁ ὀφθαλμός· ἐὰν οὖν ὁ ὀφθαλμός σου ἁπλοῦς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου φωτεινόν ἔσται· 23 ἐὰν δὲ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρὸς ᾖ, ὅλον τὸ σῶμά σου σκοτεινὸν ἔσται. εἰ οὖν τὸ φῶς τὸ ἐν σοὶ σκότος ἐστί, τὸ σκότος πόσον; 24 Οὐδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν· ἢ γὰρ τὸν ἕνα μισήσει καὶ τὸν ἕτερον ἀγαπήσει, ἢ ἑνὸς ἀνθέξεται καὶ τοῦ ἑτέρου καταφρονήσει. οὐ δύνασθε Θεῷ δουλεύειν καὶ μαμωνᾷ.
25 Διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν, μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τί φάγητε καὶ τί πίητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν τί ἐνδύσησθε· οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖόν ἐστι τῆς τροφῆς καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; 26 ἐμβλέψατε εἰς τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, ὅτι οὐ σπείρουσιν οὐδὲ θερίζουσιν οὐδὲ συνάγουσιν εἰς ἀποθήκας καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος τρέφει αὐτά· οὐχ ὑμεῖς μᾶλλον διαφέρετε αὐτῶν; 27 τίς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν ἕνα; 28 καὶ περὶ ἐνδύματος τί μεριμνᾶτε; καταμάθετε τὰ κρῖνα τοῦ ἀγροῦ πῶς αὐξάνει· οὐ κοπιᾷ οὐδὲ νήθει· 29 λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι οὐδὲ Σολομὼν ἐν πάσῃ τῇ δόξῃ αὐτοῦ περιεβάλετο ὡς ἓν τούτων. 30 Εἰ δὲ τὸν χόρτον τοῦ ἀγροῦ, σήμερον ὄντα καὶ αὔριον εἰς κλίβανον βαλλόμενον, ὁ Θεὸς οὕτως ἀμφιέννυσιν, οὐ πολλῷ μᾶλλον ὑμᾶς, ὀλιγόπιστοι;
31 μὴ οὖν μεριμνήσητε λέγοντες, τί φάγωμεν ἢ τί πίωμεν ἢ τί περιβαλώμεθα; 32 πάντα γὰρ ταῦτα τὰ ἔθνη ἐπιζητεῖ· οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρῃ£ζετε τούτων ἁπάντων. 33 ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν.

Η ΠΡΟΝΟΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Τι θησαυρίζουμε

Το λυχνάρι που δίνει φως στο σώμα, είπε o Κύριος, είναι το µάτι· και το λυχνάρι που φωτίζει την ψυχή είναι ο νους. Εάν λοιπόν το µάτι µας είναι υγιές, όλο το σώμα µας θα είναι γεμάτο φως. Εάν όμως το µάτι µας είναι τυφλό, όλο το σώμα µας θα είναι βυθισμένο στο σκοτάδι. Εάν επομένως ο νους µας σκοτισθεί από την προσκόλληση στον πλούτο, σε πόσο σκοτάδι θα βυθισθεί ή ψυχή µας;
Και συνέχισε ο Κύριος λέγοντας: Κανείς δεν μπορεί να είναι συγχρόνως δούλος σε δυο κυρίους. Ή θα μισήσει τον ένα και θα αγαπήσει τον άλλο· ή θα προσκολληθεί στον ένα και θα καταφρονήσει τον άλλο. Διότι δεν μπορείτε να είστε συγχρόνως δούλοι και του Θεού και του πλούτου. Ή θα μισήσετε τον πλούτο για να αγαπήσετε τον Θεό, ή θα προσκολληθείτε στον πλούτο και θα καταφρονήσετε τον Θεό.
Γιατί όμως ο Κύριος μας ζητεί να διαλέξουμε ένα από τα δύο: ή τον Θεό και το θέλημά του, ή τον πλούτο και τις συνέπειές του; Δεν μπορεί κανείς να αγαπά και τον πλούτο και τον Θεό; Όχι! Διότι όποιος έχει προσκόλληση στον πλούτο δεν μπορεί να αγαπήσει αληθινά τον Θεό και τον ουρανό. Διότι ο πλούτος, όταν κυριεύσει τον άνθρωπο, υποδουλώνει τις ψυχές και δεν τις αφήνει να στραφούν προς τα ουράνια αγαθά. Τα πλούτη, οι ανέσεις σκλαβώνουν τον άνθρωπο.
Στα λόγια του Κυρίου μάλιστα ο πλούτος προσωποποιείται ως ανταγωνιστής και ως εχθρός του Θεού. Διότι ο άνθρωπος με τα πολλά χρήματα έχει την αίσθηση της δυνάμεως. Και αγοράζει διαρκώς υλικά αγαθά και αποξενώνεται από τα πνευματικά. Όποιος σκλαβώθηκε στο χρήμα, δεν μπορεί να είναι γνήσιος δούλος Ιησού Χριστού, ο Οποίος ζητά από μας αποκλειστική αφοσίωση. Και η καθημερινή πραγματικότητα αυτό αποδεικνύει. Σε εποχές και σε περιοχές που οι άνθρωποι ζουν μέσα στις ανέσεις, στην πολυτέλεια και την καλοπέραση, πολύ εύκολα ξεχνούν τον Θεό και το θέλημά του. Αντίθετα όταν έλθουν καιροί δύσκολοι, καιροί στερήσεων και πείνας, οι άνθρωποι συνέρχονται, μετανοούν, συναισθάνονται τη μικρότητά τους και την ανάγκη του Θεού. Επιπλέον η προσκόλληση στο χρήμα καλλιεργεί μέσα μας την πλεονεξία, η οποία χαρακτηρίζεται από τον λόγο του Θεού ως ειδωλολατρία. Το βλέπει κανείς και στις μέρες μας ότι κι εμείς οι πιστοί επηρεαζόμαστε συχνά από το κλίμα αυτό της πλεονεξίας. Θέλουμε διαρκώς να αγοράζουμε, να αποκτούμε περισσότερα, έπιπλα, σκεύη, αυτοκίνητα, σπίτια. Και χωρίς να το καταλαβαίνουμε γινόμαστε ειδωλολάτρες. Δηλαδή κινδυνεύουμε να χάσουμε τον Θεό και την ψυχή μας.

Έχουμε πατέρα

Μη φροντίζετε, συνεχίζει ο Κύριος, με αγωνία και στενοχώρια για τη ζωή σας, τι θα φάτε και τι θα πιείτε και τι θα φορέσετε. Δεν αξίζει η ζωή περισσότερο από την τροφή, και το σώμα πιο πολύ από το ένδυμα; Ο Θεός που σας έδωσε αυτά τα ανώτερα, θα σας δώσει και τα κατώτερα.
Κοιτάξτε τα πουλιά που πέφτουν στον αέρα. Ούτε σπέρνουν ούτε θερίζουν ούτε μαζεύουν τροφές σε αποθήκες. Κι όμως ο επουράνιος Πατέρας σας τα τρέφει. Εσείς δεν αξίζετε πολύ περισσότερο από αυτά; Άλλωστε, ποιος από σας μπορεί να προσθέσει στο ανάστημά του έναν πήχυ; Κανένας. Άλλα και για το ντύσιμό σας γιατί αγωνιάτε; Παρατηρήστε τα αγριολούλουδα, που φυτρώνουν μόνα τους στους αγρούς κι όμως ούτε ο σοφός Σολομών με όλη τη βασιλική του μεγαλοπρέπεια δεν ντύθηκε με ένδυμα τόσο ωραίο, όπως ένα από τα αγριολούλουδα αυτά. Κι αν ο Θεός ντύνει µε τόση μεγαλοπρέπεια τα αγριόχορτα, που σήμερα υπάρχουν και αύριο ρίχνονται στη φωτιά, δεν θα φροντίσει πολύ περισσότερο για σας, ολιγόπιστοι; Μην κυριευθείτε λοιπόν από αγωνιώδη φροντίδα λέγοντας, τι θα φάμε, τι θα πιούμε και τι θα ντυθούμε; Διότι για όλα αυτά αγωνιούν όσοι δεν εμπιστεύονται τη ζωή τους στον Θεό. Άλλωστε ο Πατέρας σας γνωρίζει τι έχετε ανάγκη και θα σας το δώσει. Γι’ αυτό πάνω από όλα να ζητάτε τα πνευματικά αγαθά της βασιλείας του Θεού. Και τότε θα σας δοθούν και όλα το επίγεια.
Τι µας λέει λοιπόν ο Κύριος; Ότι το άγχος, που στις μέρες µας έχει καταντήσει αληθινή μάστιγα, θεραπεύεται όταν εμπιστευθούμε τη ζωή µας στο χέρια του Θεού. Δεν λέει βέβαια ο Κύριος να μην εργαζόμαστε ή να µη νοιαζόμαστε για τα καθημερινά µας προβλήματα. Αλλά λέει να μην αγωνιούμε αρρωστημένα γι’ αυτά. Θα εργαστούμε βέβαια, θα κουραστούμε, αλλά χωρίς υπερβολές. Όχι εξοντωτικές διπλές και τριπλές εργασίες µόνο και µόνο για να έχουμε πολλές ανέσεις και τελικά γινόμαστε νευρικοί και τρέχουμε στους γιατρούς να µας ηρεμήσουν και να µας θεραπεύσουν. Θα φροντίζουμε εμείς για τα απαραίτητα µε σύνεση, εργατικότητα και υπομονή. Και θα φροντίζει πολύ περισσότερο για µας ο ίδιος ο Θεός. Θα µας δώσει τα αγαθά που χρειαζόμαστε εκεί που δεν το περιμένουμε. Ιδιαιτέρως θα φροντίσει για τους αδικημένους, τους φτωχούς, τους πεινασμένους, αλλά και για εκείνες τις πολύτεκνες οικογένειες που κάποιες στιγμές βρίσκονται σε οικονομικά αδιέξοδα και μεγάλες στερήσεις και προβλήματα που φαίνονται άλυτα. Δεν µας εγκαταλείπει ο Θεός. Αυτός που τρέφει τα πουλιά και ντύνει τα λουλούδια, πολύ περισσότερο θα φροντίσει για µας. Με µία όμως προϋπόθεση. Να ζητούμε εμείς πάνω απ’ όλα τα πνευματικά αγαθά της Βασιλείας του.

.

Παρασκευή 26 Ιουνίου 2009

Ο Θεός δεν άφησε χωρίς επίσκεψη κανέναν άνθρωπο.

.
Λόγοι Ιερομονάχου Βασιλείου Ιβηρίτη (Γοντικάκη)
Αν ο καθένας ψάξει τη ζωή του, θα δει ότι μπορεί να έχει επιτυχίες ή αποτυχίες αλλά υπάρχει κάποια θεία επίσκεψη. Και τότε, νοιώθουμε ότι ο Καλός Ποιμήν μας καλεί κατ' όνομα. Ο Θε­ός δεν άφησε εποχή αμάρτυρον, σε κάθε εποχή είχε τους αγίους του.
Ο Θεός δεν άφησε αμάρτυρον και χωρίς επίσκεψη κανέναν άνθρωπο. Το θέμα είναι να έχουμε ώτα και να ακούμε την κλήση του. Το κακό και επικίνδυνο είναι ότι μας σέβεται περισσότερο απ' ό,τι μας πρέπει. Λέει στην Αποκάλυψη «ιδού έστηκα επί την θύραν και κρούω. Εάν τις μου ανοίξη εισελεύσομαι» και θα δειπνήσω μαζί του. Εάν όχι, θα φύγω.
Εμείς, αν θέλουμε, μπορού­με να πούμε: «Θεέ μου εγώ είμαι κουφός και άλαλος, δεν ακούω τίποτα. Γι' αυτό σε παρακαλώ, όταν έρθεις και χτυπάς την πόρτα μου και δεν ανοίγω, να την σπάσεις».Κι αν του το ζητήσουμε, θα τη σπάσει και θα μπει μέσα και τότε θα αρχίσει μια άλλη ζωή για μας.
Οπότε αυτή η προσωπική συνάντηση με τον Θεό είναι σαν τη φανέρωση του Κυρίου που είπε: «μην πιστεύετε σ' αυτούς που σας λένε ιδού ώδε ή ιδού εκεί. Αν σας πουν εν τοις ταμείοις μη πιστεύσετε ότι είμαι εκεί και εν τη ερήμω μη εξέλθητε». Γιατί η πα­ρουσία του Υιού του Ανθρώπου είναι σαν την αστραπή που φωτί­ζει την υπ' ουρανόν.
Υπάρχουν κάποιες μυστικές επισκέψεις ανάκουστες, αθόρυβες, που δεν τις παίρνει είδηση ο κόσμος, σαν την αστραπή που φωτίζει την υπ ' ουρανόν μέσα στον καθένα. Το θέ­μα είναι να μην ξεχάσουμε αυτές τις προσωπικές συναντήσεις και φανερώσεις, να ησυχάσουμε σε μια γωνιά και να αφήσουμε αυτήν την εμπειρία σαν προζύμι να ζυμώσει όλο το φύραμα. Όταν αυτό γίνει, ο άνθρωπος μην κάνοντας τίποτα, τα κάνει όλα. Και κάνο­ντας όλα, κάνει το ένα που χρειάζεται.
.

Πρακτικές πνευματικές συμβουλές

.
Ό,τι κι αν μας συμβούλευε ο γέροντας Μακάριος, πάντοτε τοποθετούσε την ταπείνωση στην πρώτη γραμμή των συμβουλών του. Από αυτήν την αρετή παρήγαγε όλες τις επόμενες αρετές που συναποτελούν το ήθος του αληθινού Χριστιανού. Αυτή είναι η ουσία των μαθημάτων, που ο γ. Μακάριος δίδαξε σε όλους, όσοι διψούσαν για τις εντολές και την καθοδήγησή του:
να εξετάζεις τη συνείδησή σου,
να πολεμάς συνεχώς με τα πάθη σου,
να καθαρίζεις την ψυχή σου από τις αμαρτίες,
να αγαπάς το Θεό εν απλότητι καρδίας,
να πιστεύεις σ’ αυτόν χωρίς υπολογισμούς,
να έχεις ακατάπαυστα ενώπιόν σου το απεριόριστο έλεός του, και με όλη τη δύναμη της ψυχής σου να Τον δοξάζεις και να Τον ευλογείς σε όλες τις δυσάρεστες περιστάσεις της ζωής,
να αναζητάς τη δική σου ενοχή, και να συγχωρείς κάθε παράπτωμα του διπλανού σου εναντίον σου, ούτως ώστε να αποσπάσεις το έλεος του Θεού για τις δικές σου αμαρτίες,
να προσπαθείς να θεμελιώσεις μέσα σου την αγάπη για το διπλανό σου,
να περισώζεις την ειρήνη και την ηρεμία στην οικογένεια και τους γνωστούς σου,
να θυμάσαι πιο συχνά τις εντολές του Θεού και να προσπαθείς να τις εκπληρώσεις, καθώς επίσης και τους κανόνες της Εκκλησίας,
όσο είναι δυνατόν, να πηγαίνεις για εξομολόγηση και να μετέχεις των Θείων Μυστηρίων αρκετές φορές το χρόνο,
να τηρείς και τις τέσσερις περιόδους νηστείας, καθώς και τις Τετάρτες και τις Παρασκευές,
να παρακολουθείς τις ακολουθίες και τη Θεία Λειτουργία σε κάθε εορτή,
να λες πρωινές και βραδινές προσευχές και ακόμη μερικούς ψαλμούς κάθε μέρα, και, αν το επιτρέπει ο χρόνος, να διαβάζεις ένα κεφάλαιο από τα Ευαγγέλια και τις Επιστολές των Αποστόλων,
να προσεύχεσαι κάθε πρωί και βράδυ για την ανάπαυση των κεκοιμημένων και τη σωτηρίου των ζωντανών (…)
Αν, για οποιεσδήποτε συνθήκες, δεν μπορείς να εκπληρώσει αυτά τα καθήκοντα, τότε να επιτιμήσεις τον εαυτό σου ώστε να μετανοήσεις ειλικρινά, και να πάρεις σταθερή απόφαση να μην αποτύχεις ξανά στο μέλλον. Προσευχήσου ακόμη για εκείνους για τους οποίους έχεις κάποια κακή επιθυμία, γιατί αυτός είναι ο σιγουρότερος τρόπος για την εν χριστώ συμφιλίωση.
Από τις «Αναμνήσεις ενός Πνευματικού Υιού» του βιβλίου «Γέρων Μακάριος της Όπτινα»
.

Κυριακή 21 Ιουνίου 2009

ΚΛΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ

.

Το Ευαγγέλιο

Ματθ. δ΄18-23

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, 18 περιπατῶν ὁ Ἰησοῦς παρὰ τὴν θάλασσαν τῆς Γαλιλαίας εἶδε δύο ἀδελφούς, Σίμωνα τὸν λεγόμενον Πέτρον καὶ Ἀνδρέαν τὸν ἀδελφόν αὐτοῦ, βάλλοντας ἀμφίβληστρον εἰς τὴν θάλασσαν· ἦσαν γὰρ ἁλιεῖς. 19 καὶ λέγει αὐτοῖς· δεῦτε ὀπίσω μου καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων. 20 οἱ δὲ εὐθέως ἀφέντες τὰ δίκτυα ἠκολούθησαν αὐτῷ. 21 Καὶ προβὰς ἐκεῖθεν εἶδεν ἄλλους δύο ἀδελφούς, Ἰάκωβον τὸν τοῦ Ζεβεδαίου καὶ Ἰωάννην τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ, ἐν τῷ πλοίῳ μετὰ Ζεβεδαίου τοῦ πατρὸς αὐτῷ καταρτίζοντας τὰ δίκτυα αὐτῶν, καὶ ἐκάλεσεν αὐτούς. 22 οἱ δὲ εὐθέως ἀφέντες τὸ πλοῖον καὶ τὸν πατέρα αὐτῶν ἠκολούθησαν αὐτῷ.
23 Καὶ περιῆγεν ὅλην τὴν Γαλιλαίαν ὁ Ἰησοῦς διδάσκων ἐν ταῖς συναγωγαῖς αὐτῶν καὶ κηρύσσων τὸ εὐαγγέλιον τῆς βασιλείας καὶ θεραπεύων πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν ἐν τῷ λαῷ.

ΚΛΗΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ

Άφησαν τα πάντα

Ο Κύριος περπατά στην ακρογιαλιά της Γαλιλαίας. Εκεί βλέπει δυο αδελφούς, τον Σίμωνα, τον οποίο κατόπιν ονόμασε Πέτρο, και τον Ανδρέα τον αδελφό του, οι οποίοι έριχναν δίχτυα στη λίμνη, διότι ήταν ψαράδες. Και τους λέει: Ακολουθήστε µε και θα σας κάνω ικανούς να ψαρεύετε αντί για ψάρια, ανθρώπους — αυτούς με τα πνευματικά δίχτυα του κηρύγματος θα ελκύετε στη Βασιλεία των ουρανών. Κι αυτοί αμέσως άφησαν τα δίχτυα τους και Τον ακολούθησαν. Αφού προχώρησε πιο κει, είδε άλλους δυο αδελφούς, τον Ιάκωβο τον γυιό του Ζεβεδαίου και τον Ιωάννη τον αδελφό του, να ετοιμάζουν τα δίχτυα τους μέσα στο πλοίο μαζί με τον πατέρα τους Ζεβεδαίο. Και τους κάλεσε κοντά του. Κι αυτοί αμέσως άφησαν το πλοίο και τον πατέρα τους και Τον ακολούθησαν.
Κι οι τέσσερις ψαράδες άφησαν αμέσως τα πάντα. Πόση προθυμία και αυταπάρνηση έδειξαν στην κλήση του Χριστού! Πόση πίστη και υπακοή! Δεν ανέβαλαν την απόφασή τους για άλλη φορά. Δεν ζήτησαν προθεσμία για να δώσουν κάποια απάντηση. Δεν σκέφθηκαν να πάνε πρώτα στα σπίτια τους και να συζητήσουν με τους δικούς τους. Άφησαν και τους γονείς τους και ό,τι άλλο είχαν. Τα πλοία και τα δίχτυα τους ήταν όλη τους η περιουσία. Και την αφήνουν. Μένουν χωρίς τίποτε. Αυτοί και ο Χριστός! Και Τον ακολουθούν. Και γίνονται μόνιμοι μαθητές του. Αποφασισμένοι να ακολουθήσουν τον Κύριο όπου τους καλέσει.
Εμείς άραγε δείχνουμε τέτοια αυταπάρνηση και προθυμία στο θέλημα του Θεού; Βέβαια ο Κύριος δεν κάνει σε όλους εμάς τέτοια μεγάλη ειδική κλήση, δεν ζητά από όλους εμάς να εγκαταλείψουμε τα πάντα και να Τον ακολουθήσουμε. Αλλά ζητά να εγκαταλείψουμε τα πάθη µας, το αμαρτωλό θέλημά µας. Και κάνει στον καθένα µας πολλές κλήσεις για μετάνοια, για αγιασμό, για τη σωτηρία µας. Μας καλεί με τη φωνή των Πνευματικών µας, της Αγίας Γραφής, των πνευματικών ανθρώπων, αλλά και με τη φωνή γεγονότων. Μας ζητά να κόψουμε κάποιο ελάττωμά µας, να καλλιεργήσουμε κάποια αρετή, να κάνουμε έργα αγάπης, να προσφέρουμε τα χαρίσματά µας στο έργο της Εκκλησίας του. Για παράδειγμα πηγαίνουμε στον Πνευματικό µας και µας δίνει οδηγίες πνευματικής ζωής. Τις αποδεχόμαστε χωρίς αντίρρηση και αντίδραση; Έχουμε την προθυμία να υπακούσουμε αμέσως και να αγωνισθούμε να διορθώσουμε την πορεία µας; Είναι φοβερό να µας καλεί ο ίδιος ο Θεός στο θέλημά του και εμείς να αρνούμαστε και να χάνουμε ευκαιρίες μετανοίας και αγιασμού. Ευκαιρίες που ίσως δεν θα µας δοθούν ποτέ άλλοτε. Ας μάθουμε λοιπόν να ανταποκρινόμαστε αμέσως στα κελεύσματα της φωνής του Κυρίου. Ξεπερνώντας κάθε εμπόδιο.

Η Βασιλεία του Θεού

Στη συνέχεια ο άγιος ευαγγελιστής Ματθαίος παρουσιάζει τη δημόσια δράση του Κυρίου στη Γαλιλαία. Λέει ότι ο Ιησούς περιόδευε τη Γαλιλαία διδάσκοντας στις Συναγωγές, όπου κάθε Σάββατο μαζεύονταν οι Ιουδαίοι για να ακούσουν την ανάγνωση της Αγίας Γραφής και να προσευχηθούν. Θεράπευε τα πλήθη του λαού από κάθε είδους ασθένεια. Και κήρυττε το χαρμόσυνο άγγελμα της Βασιλείας του Θεού.
Ποια όμως είναι αυτή η Βασιλεία στην οποία καλούσε η Κύριος; Οι Ιουδαίοι ασφαλώς περίμεναν µία εγκόσμια ιουδαιοκεντρική βασιλεία εντελώς διαφορετική από αυτήν που κήρυττε ο Κύριος. Διότι ο Κύριος έγινε άνθρωπος για να εγκαθιδρύσει μιαν άλλη πνευματική, παγκόσμια Βασιλεία όχι σε κράτη και σε παλάτια, αλλά στις ψυχές των ανθρώπων. Η Βασιλεία του δεν είναι «ἐκ τοῦ κόσµου τούτου». Κι Αυτός δεν είναι Βασιλεύς κρατών αλλά καρδιών, που θα κατακτήσει τους ανθρώπους όχι με πολέμους αλλά με την αγάπη. Ο Κύριος λοιπόν καλεί σε μια Βασιλεία ασυγκρίτως ανώτερη απ’ αυτήν που περίμεναν οι Ιουδαίοι, μια Βασιλεία ατελεύτητη. Μια Βασιλεία που ξεκινάει από τη γη με την Εκκλησία του και θα συνεχιστεί στον ουρανό. Μια Βασιλεία στην οποία δεν θα κυριαρχεί το µίσος αλλά η αγάπη, δεν θα κυριαρχεί το σκοτάδι της απιστίας αλλά το φως της πίστεως. Μια Βασιλεία στην οποία κάθε πολίτης της θα απολαμβάνει από αυτή τη ζωή τη θεία Χάρη και πληρότητα και θα γεύεται τα υπερκόσμια αγαθά της.
Εμείς άραγε κατανοούμε τον πνευματικό αυτόν χαρακτήρα της Βασιλείας του Θεού; Ζούμε την εμπειρία της Βασιλείας αυτής; Βέβαια ανήκουμε στη Βασιλεία του Θεού, στην Εκκλησία του. Είμαστε βαπτισμένοι. Έχουμε μυρωθεί με το βασιλικό Χρίσμα. Εσωτερικά όμως; Η Βασιλεία του Θεού είναι «ἐντός ἡµῶν»; Τη ζούμε ως εμπειρία; Την προσδοκούμε ως το μεγαλύτερο όραμα της ζωής µας; Αν πραγματικά θέλουμε να ζούμε μέσα µας τη βασιλεία του Θεού, αν αναγνωρίζουμε τον Κύριό µας ως παντοτινό βασιλέα µας, θα πρέπει να Τον κάνουμε και κυβερνήτη της ζωής µας. Αυτός να κυβερνά τις αισθήσεις µας, τις σκέψεις µας, τα συναισθήματά µας, ολόκληρη τη ζωή µας. Να µη σέρνουμε τα πόδια µας στο χώμα κυριευμένοι από πάθη και αμαρτωλές επιθυμίες. Αλλά να ανεβαίνουμε διαρκώς ψηλότερα, προς τους ουρανούς, προς την άνω Ιερουσαλήμµ, προς τη Βασιλεία του Θεού.

Πηγή Χριστιανική Φοιτητική Δράση

.

Πέμπτη 18 Ιουνίου 2009

Θεία Ευχαριστία

.

Ερωτήσεις και αποκρίσεις δια των Ι. Κανόνων

Αρχιμ. Χρυσοστόμου Παπαθανασίου Δρ. Νομ.- Θεολογίας,

Ιεροκήρυκα Ι. Αρχιεπισκοπής Αθηνών

Η Θεία Ευχαριστία είναι η πεμπτουσία της ορθοδόξου λατρευτικής ζωής, η οποία δικαίως αποκαλείται θεία, διότι πράγματι είναι Ευχαριστία θεϊκή και ουράνιος. Δεν είναι δικό μας εφεύρημα. Είναι δωρεά του Πανάγαθου Θεού σε μας τους χοϊκούς ανθρώπους. Ότι δε τελείται κατά το κορυφαίο αυτό μυστήριο είναι εικόνα και πρόγευση των έσχατων της Βασιλείας του Θεού και της τελικής ενότητος του λαού του Θεού. Τα πάντα στη Θ. Ευχαριστία είναι θεανθρώπινα και μόνο μετέχοντας ο πιστός στην αναίμακτη αυτή μυσταγωγία μπορεί να μείνει αληθινά πιστός, μέλος της αγίας του Χριστού Εκκλησίας. Γι' αυτό κατά την τέλεση της Θ. Λειτουργίας δεν χωρεί καμία αταξία, τίποτα το αντικανονικό και αντιπαραδοσιακό. Ο Θεός μας είναι Θεός τάξεως και όχι ακαταστασίας. Εάν διάφορες αταξίες και παρεκτροπές δεν αρέσουν σε μας, πολύ περισσότερο δεν αρέσουν στον Θεό και τον θλίβουν.Ωστόσο, γεννώνται μερικές φορές διάφορα ερωτήματα, τα οποία σχετίζονται με τη λατρευτική ζωή. Η Εκκλησία στα ποικίλα αυτά ερωτήματα δεν μένει βέβαια απαθής. Άπαντα στηριζόμενη στη ζώσα θεολογία της, στην Ιερά Παράδοση και στους ιερούς Κανόνες της. Μερικά απ’ αυτά τα ερωτήματα παρουσιάζουμε στις παρακάτω γραμμές, δίνοντας συγχρόνως και τις δέουσες αποκρίσεις.

___1. Μπορεί ο ιερουργός ιερεύς να χρησιμοποιήσει λευκό οίνο για τη Θ. Ευχαριστία;
Κατ' αρχήν κατά τον κανόνα 37 της Καρθαγένης «εν τοις αγίοις μηδέν πλέον τον σώματος και τον αίματος τον Κυρίου προσενεχθείη, ως και αυτός ο Κύριος παρέδωκε, τουτέστιν, άρτον και οίνον ύδατι μεμιγμένον». Και ο 3ος Αποστολικός κανόνας ομιλεί σαφώς για οίνον και όχι κάποιο είδος οίνου. Κατά την άποψή μας ο οίνος πρέπει να είναι ερυθρός γλυκός από αμπέλια, δηλωτικός του αίματος. Σήμερα μάλιστα που είναι άφθονος ο ερυθρός οίνος, δεν δικαιολογείται η χρήση λευκού οίνου για τη Θ. Ευχαριστία. Εννοείται ότι ο ιερεύς οφείλει να ελέγχει αφ' εσπέρας τον οίνον τον οποίον θα χρησιμοποιήσει κατά την Προσκομιδήν, ώστε να είναι καθαρός και πραγματικός οίνος.

___2. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το «ζέον» εκτός της Θ. Ευχαριστίας;
Η απάντηση είναι όχι. Το «ζέον», ήτοι το θερμόν ύδωρ το οποίο ρίχνει ο ιερουργών ιερεύς εντός του Αγίου Ποτηριού μετά τον μελισμόν του Αγίου Άρτου, μόνον κατ' αυτήν την περίσταση έχει θέση. Κάθε άλλη χρήση του «ζέοντος» εκτός της Θ. Ευχαριστίας είναι παντελώς ανεπίτρεπτος.Στο «ζέον» μάλιστα αναφέρεται ο 13ος κανών του αγίου Νικηφόρου του Ομολογητού, ο οποίος ορίζει τα εξής: «Ου χρη άνεν θερμού λειτουργησαι πρεσβύτερον, ει μη κατά πολλήν περίστασιν και ει ουδαμώς ευρίσκεται θερμόν». Δηλούται ότι το ζέον ύδωρ χρησιμοποιείται κατά την Θ. Ευχαριστίαν και, ως ερμηνεύουν οι θεοφόροι Πατέρες, συμβολίζει «την κάθοδον τον Αγίου Πνεύματος επί την Εκκλησίαν». Ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας γράφει: «Το μεν γάρ ύδωρ, τούτο αυτό τε ύδωρ ον και πυρός μετέχον, το Πνεύμα σημαίνει το άγιον, ο και ύδωρ λέγεται και ως πυρ εφάνη τότε τοις τού Χριστού μαθηταίς εμπεσόν. Ο δε καιρός ούτος τον καιρόν εκείνον σημαίνει. Τότε μέν γαρ κατήλθε μετά το πληρωθήναι τα κατά Χριστόν άπαντα, νυν δε τελειωθέντων των δώρων το ύδωρ επεισάγεται τούτο» (Εις την Θ. Λειτουργίαν, κεφ. ΛΗ', 4).

___3. Υπάρχει νηστεία προ της Θ. Κοινωνίας;
Δεν χωρεί αμφιβολία ότι «πάν καλόν και αγαθόν διά της νηστείας κατορθούται και τελειούται» (Γρηγ. Παλαμά, Ομιλία Θ, Ρ.G. 151, 105 Β). Και ακόμη νηστεία δεν ορίζεται μόνον η «αποχή βρωμάτων» αλλά και η «Αλλοτρίωσις των κακών», ως λέγει ο Μέγας Βασίλειος.Πρωτίστως οι ιεροί Κανόνες της Εκκλησίας ορίζουν περί του θεσμού της νηστείας σε αναφορά με το άγιον Πάθος του Κυρίου. Ο 69ος Αποστολικός κανών είναι η βάση. Διακελεύει τα εξής: «Ει τις επίσκοπος ή πρεσβύτερος ή διάκονος ή υποδιάκονος ή αναγνώστης ή ψάλτης την αγίαν Τεσσαρακοστήν του Πάσχα ου νηστεύει ή τετράδα ή παρασκενήν, καθαιρείσθω, εκτός ει μη δι’ ασθένειαν σωματικήν εμποδίζοιτο, ει δε λαϊκός είη αφοριζέσθω». Φυσικά εκτός από τις αρχαιότατες αυτές ημέρες νηστειών Μεγ. Τεσσαρακοστής και Τετάρτης και Παρασκευής, υπάρχουν και οι άλλες γνωστές ημέρες νηστείας, Χριστουγέννων, Δεκαπενταύγουστου, αγίων Αποστόλων, παραμονής Θεοφανείων, Υψώσεως Τιμίου Σταύρου, Απότομης της κεφαλής του Ιωάννου του Προδρόμου του Βαπτιστού και άλλες. Ειδικότερα για το θέμα της νηστείας προ της Θ. Κοινωνίας οι ιεροί κανόνες δεν προβλέπουν κάποια ειδική νηστεία. Εννοείται βέβαια ότι ο πιστός ο οποίος προσέρχεται στη Θ. Κοινωνία τηρεί τις καθιερωμένες από την Εκκλησία νηστείες αλλά και τυχόν νηστεία που έχει επιβάλει ο πνευματικός πατέρας ως επιτίμιο. Υπάρχει ακόμη και ο 29ος κανών της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου, ο οποίος ορίζει ότι οι πιστοί, κληρικοί και λαϊκοί, οφείλουν να προσέρχονται στη θεία Ευχαριστία νηστικοί.

.
___4. Κάθε πότε πρέπει να κοινωνεί ο πιστός;
Η θεία Λειτουργία τελείται για να κοινωνήσουν οι πιστοί, όταν βέβαια υπάρχουν οι προϋποθέσεις και έχει προηγηθεί η κατάλληλη πνευματική προετοιμασία. Αποτελεί αταξία η τέλεση του μυστηρίου της θ. Ευχαριστίας χωρίς τη συμμετοχή των πιστών στην αγία Μετάληψη του Σώματος και του Αίματος του Χριστού. Ο ίδιος ο Κύριος, ο Μέγας Αρχιερεύς, ο προσενεγκών εαυτόν εις θυσίαν συνέστησε: «Ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα έχει ζωήν αιώνιον». Δεν είπε «ο φαγών και ο πιών», αλλά σε ενεστώτα χρόνο «ο τρώγων και πίνων». Οι μαρτυρίες άλλωστε των πρώτων χριστιανικών αιώνων, των Αποστολικών και των άλλων Πατέρων της Εκκλησίας υπέρ της συχνής μάλιστα θείας Κοινωνίας είναι πολλές και πολύ χαρακτηριστικές. Εφόσον δεν υφίσταται κάποιο κώλυμα, ο πιστός πρέπει να κοινωνεί ως ο πνευματικός του πατέρας έχει κανονίσει.Είναι άξιο ιδιαίτερης προσοχής ότι και οι ιεροί Κανόνες της Εκκλησίας ομιλούν για τη συχνή Θεία Κοινωνία. Ο 9ος Αποστολικός κανών ορίζει τα εξής: «Πάντας τους εισιόντας πιστούς, και των γραφών ακούοντας, μη παραμένοντας δε τη προσευχή και τη αγία μεταλήψει, ως αταξίαν εμποιούντας τη εκκλησία αφορίζεσθαι χρή». Δηλαδή, όλοι οι πιστοί που προσέρχονται στην Εκκλησία όταν τελείται η Θεία Λειτουργία και ακούνε τις Γραφές, αλλά δεν παραμένουν στην ώρα της προσευχής και της αγίας Μεταλήψεως, επειδή προκαλούν αταξία στην Εκκλησία, πρέπει να αφορίζονται.Συναφής είναι και ο 2ος κανών της Συνόδου της Αντιοχείας, ο οποίος λέγει τα εξής: «Πάντας τους εισιόντας εις την εκκλησίαν και των ιερών Γραφών ακούοντας, μη κοινωνούντας δε ευχής άμα τω λαώ, ή αποστρεφομένους την αγίαν μετάληψιν της ευχαριστίας κατά τινα αταξίαν, τούτους αποβλήτους γίνεσθαι της εκκλησίας, έως αν εξομολογησάμενοι και δείξαντες καρπούς μετανοίας και παρακαλέσαντες, τυχείν δυνηθώσι συγγνώμης...». Εξηγεί μάλιστα ο Ζωναράς την έννοια της αποστροφής, που αναφέρει ο κανών, λέγοντας -ότι οι Πατέρες της Συνόδου αυτής «αποστροφήν... ου το μισείν την Θείαν μετάληψιν ωνόμασαν, και διά τούτο μη ανέχεσθαι της κοινωνίας, αλλά το αποφεύγειν αυτήν, δι' ευλάβειαν τάχα, και οίον διά ταπεινοφροσύνης». Διαφορετικά, εάν είχαμε περίπτωση μίσους ή βδελυγμίας, τότε θα είχαμε την καταδίκη τους με τον μέγα αφορισμό.

.
___5. Πώς κοινωνούν οι κληρικοί;Ο ιερεύς προ της Θ. Κοινωνίας ενώπιον της Αγίας Τραπέζης με συντριβήν καρδίας, ταπείνωσιν, ευλάβειαν και φόβον Θεού, συλλογιζόμενος την αναίμακτον θυσίαν του Χριστού, αναγιγνώσκει ή ακούει τις ευχές προ της Θ. Μεταλήψεως. Ακολούθως, αφού ζητήσει συγχώρησιν παρά των άλλων ιερέων, του διακόνου και του λαού, λέγει τα λόγια: «Ιδού προσέρχομαι Χριστώ τω αθανάτω βασιλεί και Θεώ ημών. Μεταδίδοταί μοι...». Έπειτα λαμβάνει μικράν μερίδα εκ του Αγίου Άρτου από το τμήμα εκείνο που φέρει τον χαρακτήρα XΣ και μεταλαμβάνει. Ακολούθως, αφού λάβει το Άγιον Ποτήριον μαζί με το μάκτρον και ειπεί: «Έτι μεταδίδοταί μοι...», μεταλαμβάνει Αίμα Χριστού, αποσπογγίζει με το μάκτρον τα ίδια χείλη του και το Αγ. Ποτήριον και αφού το ασπασθεί το εναποθέτει μετ' ευλάβειας στην Αγία Τράπεζα λέγων, «τούτο ήψατο των χειλέων μου και αφελεί τας ανομίας μου και τας αμαρτίας μου περικαθαριεί». Μετά τον ιερέα μεταλαμβάνει ο διάκονος, τον οποίον κοινωνεί ο ιερεύς. Ο Αρχιερεύς μεταλαμβάνει μόνος του και πρώτος. Οι ιερείς μεταλαμβάνουν ο καθένας κατά την τάξιν και τον βαθμόν τους. Εάν τελείται Αρχιερατική Θ. Λειτουργία, όλοι οι ιερείς και ο διάκονος κοινωνούν από τον Αρχιερέα.Όσον αφορά τους κληρικούς οι οποίοι δεν λειτούργησαν και επιθυμούν να κοινωνήσουν, τότε περίπου μετά το «Πάτερ ημών» φορούν τα διακριτικά του βαθμού τους, συμμετέχουν στις προπαρασκευαστικές ευχές του λειτουργού ιερέως και κοινωνούν κατά τάξιν μετά τον λειτουργούντα ιερέα, οιονδήποτε οφφίκιο κι αν φέρουν μόνοι τους, πλην του διακόνου στον οποίο μεταδίδει τη Θ. Κοινωνία ο λειτουργός ιερεύς. Ο διάκονος ποτέ δεν μεταδίδει στον ιερέα Θ. Κοινωνία. Ο 18ος κανών της Α' Οικουμενικής Συνόδου είναι σαφής: «Εμμενέτωσαν οι διάκονοι τοις ιδίοις μέτροις, ειδότες ότι του μεν επισκόπου υπηρέται εισί, των δε πρεσβυτέρων ελάττους. Λαμβανέτωσαν δε κατά την τάξιν την Ευχαριστίαν μετά τους πρεσβυτέρους ή τού επισκόπου μεταδίδοντος αυτοίς η τού πρεσβυτέρου».

.
___6. Ποίοι μπορούν να κοινωνούν στο Ι. Βήμα;Μόνον οι κληρικοί. Ο 69ος κανών της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου λέγει: «Μη εξέστω τινί των απάντων εν λαϊκοίς τελούντι, ένδον ιερού εισιέναι θυσιαστηρίου, μηδαμώς επί τούτο της Βασιλικής ειργομένης εξουσίας και αυθεντίας, ηνίκα αν βουληθείη προσάξαι δώρα τω πλάσαντι, κατά τίνα αρχαιοτάτην παράδοσιν». Εφόσον ο παραπάνω κανών δεν επιτρέπει την είσοδο των λαϊκών στο Ι. Βήμα, πολλώ μάλλον δεν είναι ορθόν να μεταλαμβάνουν των αχράντων Μυστηρίων στον χώρο, που μόνον οι κληρικοί μετά φόβου Θεού επιτρέπεται να ευρίσκονται προς διακονίαν και τέλεσιν των Μυστηρίων. Ο Συμεών Θεσσαλονίκης σημειώνει ότι ο βασιλεύς μόνον κοινωνεί εντός του Ι. Βήματος «εις τον καιρόν της χρίσεως και αναγορεύσεως αλλά και τότε μετά τους διακόνους» (Τα Άπαντα, εκδ. Γ. Ρηγόπουλου, σελ. 151).

.
___7. Υπάρχει κίνδυνος μεταδόσεως ασθενειών από τη λαβίδα της Θ. Κοινωνίας;Κανένας απολύτως κίνδυνος δεν υπάρχει. Η ερώτηση αγγίζει τα όρια της βλασφημίας. Το Σώμα και το Αίμα του Χριστού που κοινωνούμε είναι Αυτός ο Ίδιος ο Χριστός, ο Κύριος και Θεός μας, και ο Χριστός είναι η ζωή, η υγεία, και όχι η ασθένεια, η πτώση και ο θάνατος. Ο Χριστός ούτε μολύνεται ούτε μολύνει. Μόνον αγιάζει και χαριτώνει, γιατί είναι η Αυτοζωή και η Ανάσταση. Η Θ. Κοινωνία είναι κατά τους άγιους Πατέρας «φάρμακον αθανασίας» και Πηγή Ζωής. Άλλωστε, ποτέ κανείς ανά τους αιώνες δεν έπαθε το παραμικρό από τη Θ. μετάληψη με την ίδια λαβίδα, ούτε λαϊκός ούτε κληρικός. Πλείστες είναι μάλιστα οι μαρτυρίες των κληρικών των διακονούντων στα νοσηλευτικά ιδρύματα, οι όποιοι ουδέποτε έπαθαν τίποτα από μεταδοτική νόσο, τη στιγμή που «καταλύουν» ως είναι γνωστόν ,ότι έχει απομείνει στο Άγιον Ποτήριο μετά τη μετάληψη των ασθενών και δη φυματικών, λεπρών παλαιότερα κ.ά., γλείφοντας στην κυριολεξία την αγία λαβίδα και καθαρίζοντας πλήρως το άγιον Ποτήριον.

.
___8. Μπορεί να κοινωνήσει μία γυναίκα η οποία βρίσκεται σε «αδιαθεσία»;Κατ' αρχήν το θέμα αυτό είναι καθαρά πνευματικό, που δεν έχει καμία σχέση με ενδοκοσμικές σκέψεις, φεμινιστικού είδους αντιλήψεις και λογικοκρατικές απόψεις. Το θέμα της γυναικείας αδιαθεσίας ή όπως διαφορετικά ονομάζεται το ακάθαρτον αυτής λόγω ρύσεως αίματος ή της εχούσης περίοδο, ή της γυναικός της ευρισκομένης εν αφέδρω, χρειάζεται αφ' ενός μεν θεολογικό λόγο, αφ' ετέρου δε θεολογική σιωπή.Οφείλουμε να διατυπώσουμε τη θέση της Εκκλησίας, ότι δεν επιτρέπεται η προσέλευση στη Θεία Κοινωνία των γυναικών εκείνων που βρίσκονται σε «περίοδο». Αναφέρουμε τον 2ο κανόνα του αγίου Διονυσίου, Αρχιεπισκόπου Αλεξανδρείας, ο οποίος ορίζει τα εξής: «Περί δε των εν αφέδρω γυναικών, ει προσήκεν αυτάς ούτω διακειμένας, εις τον οίκον εισιέναι τον Θεού, περιττόν και το πυνθάνεσθαι νομίζω, ουδέ γαρ αυτάς οίμαι πιστάς ούσας και ευλαβείς, τολμήσειν ούτω διακειμένας ή τη τραπέζη τη αγία προσελθείν, ή του σώματος και τον αίματος τον Χριστού προσάψασθαι... εις τα άγια και τα άγια των αγίων, ο μη πάντη καθαρός και ψυχή και σώματι, προσιέναι κωλυθήσεται».Επίσης, αναφέρουμε και τον 7ο κανόνα του αγίου Τιμοθέου Αλεξανδρείας, ο οποίος λέγει να μην προσέρχεται η ακάθαρτος γυναίκα, ένεκα της ρύσεως αίματος, στη Θεία Μετάληψη κατ' εκείνες τις ημέρες. Επίσης, ο άγιος Ιωάννης ο Νηστευτής στον 17ο κανόνα του γράφει ότι «τας εν αφέδρω γυναίκας μηδενός των Αγίων άπτεσθαι». Το ίδιο λέγει και ο Πέτρος ο Χαρτοφύλαξ και διάκονος της του Θεού μεγάλης Εκκλησίας στην 18η απόκρισή του, ότι δηλ. εάν συμβούν τα συνήθη στη γυναίκα, τότε αυτή οφείλει να περιμένει την κάθαρση και δεν πρέπει να προσέρχεται στη Θεία μετάληψη των αχράντων Μυστηρίων. Τέλος, ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης λέγει ότι πρέπει να δεχθούμε τους παραπάνω κανόνες, να υπακούσουμε σ' αυτούς και να μη φερόμεθα «ως κριταί και εξετασταί των υπό του Πνεύματος προστεταγμένων, ίνα μη υποπέσωμεν εις τα φρικωδέστατα επιτίμια των παραβαινόντων τους κανόνας».Επειδή ίσως προβληθεί η αντίρρηση ότι αυτά που συμβαίνουν στη γυναίκα ανήκουν στη φυσική λειτουργία του γυναικείου οργανισμού, ο Ι. Χρυσόστομος γράφει εν προκειμένω: «Αληθινά, αυτά δεν ήσαν αμαρτία, ούτε συνιστούσαν ακαθαρσίαν. Επειδή όμως είμεθα ελλιπείς στην πνευματική μας ανάπτυξη, ο Θεός, με τη Θεία τον Πρόνοια, κάνοντάς μας πιο προσεκτικούς, με τις διατάξεις αυτές μας καθιστούσε πιο προσεκτικούς στη θεωρία και την τήρηση πραγμάτων πιο σημαντικών». Όπως γράφει, πολύ ορθά, ο αείμνηστος γέροντας και αξιόλογος ερμηνευτής της Π. Διαθήκης π. Ιωήλ Γιαννακόπουλος, «επειδή διά της γεννήσεως το προπατορικόν μεταδίδεται αμάρτημα, το γονορρυές ανδρός και γυναικός ως υπενθυμίζον την εκ τού αμαρτήματος τούτον Αδαμιαίαν και ημών ενοχήν είναι ακάθαρτον, ίνα κρατύνηται (για να μένει ζωηρά) η συνείδησις της ενοχής και η ανάγκη τού Λυτρωτού».Με την απαγόρευση αυτή της Θ. Μεταλήψεως ο βαθύτερος σκοπός δεν είναι η καταδίκη της γυναίκας, όταν βρίσκεται σ' αυτή την αδιαθεσία, αλλά η έμπνευση και η προοπτική του σεβασμού έναντι του ιδίου σώματος, η υπόμνηση του χοϊκού στοιχείου του ανθρώπου και η τόνωση της ηθικής καθαρότητος. Είναι, τελικά, παιδαγωγία πνευματική.

.
___9. Σε Θ. Λειτουργία σχολείου μπορούν να μεταλάβουν και παιδιά-μαθητές ετερόδοξοι, αλλόθρησκοι ή άθρησκοι;
Σε καμία περίπτωση. Ασφαλώς η ερώτηση έχει σχέση με τις Θ. Λειτουργίες που τελούνται κατά τις εορτές των Χριστουγέννων και του Πάσχα, που σχεδόν όλα τα παιδιά κοινωνούν, όταν τα σχολεία εκκλησιάζονται. Επειδή εξ αγνοίας είναι δυνατόν να προσέλθουν και παιδιά από οικογένειες οικονομικών μεταναστών που δεν είναι χριστιανοί ορθόδοξοι, χρειάζεται επισταμένη προσοχή και μέριμνα του ιερέως ως προς το θέμα τούτο. Οφείλει προ της Θείας Μεταλήψεως να το επισημάνει αυτό με την απαιτουμένη ποιμαντική διάκριση. Η Θ. Κοινωνία μεταδίδεται μόνον στους βεβαπτισμένους ορθοδόξους χριστιανούς, μέλη της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας. Η «Διδαχή των Αποστόλων» επιτάσσει: «Μηδείς φαγέτω μηδέ πιέτω από της Ευχαριστίας υμών, αλλ’ οι βαπτισθέντες εις όνομα Κυρίου» (ΒΕΠ, τ. 2, 212).

.
___10. Ποίος είναι αρμόδιος να μεταδίδει την θ. Κοινωνία;
Η μετάδοση της θ. Κοινωνίας σύμφωνα με τους Ι. Κανόνες γίνεται μόνον από τους κληρικούς και αποτελεί ιερό καθήκον τους. Συγκεκριμένα, ο 58ος κανών της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου διακελεύει τα εξής: «Μηδείς των εν λαϊκοίς τεταγμένων εαυτώ των θείων μυστηρίων μεταδιδότω, παρόντος επισκόπου ή πρεσβυτέρου ή διακόνου. Ο δε τι τοιούτο τολμών, ως παρά τα διατεταγμένα ποιών, επί εβδομάδα μίαν αφοριζέσθω, εντεύθεν παιδαγωγούμενος, μη φρονείν παρ’ ο δεί φρονείν» (Ράλλη-Ποτλή, Σύνταγμα των θείων και Ιερών Κανόνων, τόμ. Β', σελ. 437). Ο Ζωναράς στην ερμηνεία του λέγει ότι «το μεταχειρίζεσθαι τα άγια και ετέροις αυτών μεταδιδόναι, τοις Ιερωμένοις δέδοται» (όπ. παρ., σελ. 437-438). Θεωρεί μάλιστα ότι «τούτο οίησιν εκείνω προσμαρτυρεί. Διό και αφορισμώ μιας εβδομάδος κολάζεται ίνα μάθη, φησί, μη φρονείν, παρ’ ο δει φρονείν, ίνα ταπεινωθή και επιγνώ εαυτόν, και μη τοις υπέρ αυτόν εγχειρή» (όπ. παρ.). Και ο Βαλσαμών ομοίως ερμηνεύει τον παραπάνω κανόνα. Μάλιστα προχωρεί στην ερμηνεία του υπογραμμίζοντας ότι «λέγουσι γούν τινες εξ αντιδιαστολής, ως όταν ου πάρεστί τις εξ αυτών (δηλ. κληρικών), διά προκειμένην ανάγκην, καλώς μεταδώσει τις εαυτώ των θείων αγιασμάτων εμοί δε ου δοκεί, τοιούτον γάρ τολμηθήναι από ερμηνείας και αντιδιαστολής ουκ εκχωρηθήσεται» (όπ.παρ.). Δυστυχώς, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και στο σημείο αυτό επέφερε καινοτομία και παρουσιάζεται ενίοτε το φαινόμενο λαϊκοί να λαμβάνουν μόνοι τους τη θ. Κοινωνία ή και να τη μεταδίδουν.
Συναφής είναι εν προκειμένω και ο 23ος κανών της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου, ο οποίος κάνει λόγο για τον μη χρηματισμό επί της μεταδόσεως της θ. Κοινωνίας. Οι θεοφόροι Πατέρες καθώρισαν την αυστηρότατη και ανώτατη εκκλησιαστική ποινή, εκείνη της καθαιρέσεως, όταν υποπέσει στο παραπάνω ατόπημα οιουδήποτε βαθμού κληρικός. Συγκεκριμένα, ο κανών ορίζει με απόλυτη σαφήνεια: «Περί τού μηδένα των είτε επισκόπων, είτε πρεσβυτέρων, ή διακόνων, της αχράντου μεταδίδοντα κοινωνίας, παρά τού μετέχοντος εισπράττειν, της τοιαύτης μεταλήψεως χάριν, οβολούς, ή είδος το οιονούν. Ουδέ γάρ πεπραμένη η χάρις, ουδέ χρήμασι τον αγιασμόν τού Πνεύματος μεταδιδόαμεν, αλλά τοίς αξίοις του δώρου απανουργεύτως μεταδοτέον. Ει δε φανείη ης των εν κλήρω καταλεγομένων απαιτών, ω μεταδίδωσι της αχράντου κοινωνίας, το οιονούν είδος, καθαιρείσθω, ως της Σίμωνος ζηλωτής πλάνης και κακουργίας» (όπ. -παρ., σελ. 354-355).
Ακόμη πρέπει να υπομνησθεί ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή κατά την μετάδοση της θείας Κοινωνίας αλλά και κατά τη μεταφορά των Τιμίων Δώρων στα σπίτια ή στους θαλάμους των νοσοκομείων, όταν είναι ανάγκη να κοινωνήσουν ασθενείς πιστοί χριστιανοί. Κατά τη μεταφορά των Τιμίων Δώρων καλόν είναι να -προηγείται αναμμένο κερί ή κανδήλι και να υπάρχει απόλυτη σιωπή και ευλάβεια. Προ της θ. Κοινωνίας αλλά και κατόπιν δεν χρειάζονται συζητήσεις.

.
___11. Πώς γίνεται η θεία Κοινωνία των νηπίων;Κατ' αρχήν είναι αρχαιότατος θεσμός της Εκκλησίας μας η συμμετοχή και των νηπίων στη θεία Κοινωνία, πως αποδεικνύεται και από την εκκλησιαστική γραμματεία των πρώτων αιώνων. Χαρακτηρίζεται δε ως αδικαιολόγητη καινοτομία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας η από τον 12ο αιώνα απόφαση της στερήσεως της θείας Ευχαριστίας στα νήπια. Αξίζει να παραθέσουμε την σχετική αναφορά των Διαταγών των Αποστόλων για την θεία Κοινωνία των νηπίων και των παιδιών. «Και μετά τούτο μεταλαμβανέτω ο επίσκοπος, έπειτα οι πρεσβύτεροι και οι διάκονοι και οι υποδιάκονοι και οι αναγνώσται και οι ψάλται και οι ασκηταί και εν ταις γυναιξίν αι διάκονοι και αι παρθένοι και αι χήραι, είτα τα παιδία και τότε πας ολκός κατά ταξιν μετά αιδούς και ευλαβείας άνευ θορύβου» (ΒΕΠ, τόμ. 2, VIII, 14, 158).Τα νήπια οφείλει ο λειτουργός να τα κοινωνεί με μεγάλη προσοχή. Είναι δε ανεπίτρεπτο, αντιπαιδαγωγικό και αψυχολόγητο ο ιερεύς να θυμώνει ή να φωνασκεί και να διαμαρτύρεται για την προσέλευση των νηπίων στη θ. Κοινωνία. Ούτε, επίσης, είναι ορθόν να λέγει φράσεις λαϊκού ή ασεβούς τύπου -για το Σώμα και το Αίμα τού Κυρίου ως «το χρυσό δοντάκι» ή «έλα, μελάκι», ή «κρασάκι» κ.ά. Κατά την ώρα της μεταδόσεως της θ. Κοινωνίας στα νήπια χρειάζεται απόλυτη ηρεμία, ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή για τυχόν κινήσεις τού νηπίου και η αγία λαβίδα αναλόγως βεβαίως της ηλικίας έχει και την αρμόζουσα ποσότητα Αγίας Κοινωνίας. Ελάχιστον Τίμιον Αίμα και ίχνη μαργαριτών Τιμίου Χώματος τού Χριστού αρκούν.

___12. Επιτρέπεται να μεταδίδεται η θ. Κοινωνία μετά το πέρας της θ. Λειτουργίας;
Η μετάδοση της θ. Κοινωνίας κατά τη διάρκεια της τελέσεως της θ. Λειτουργίας είναι καθορισμένη, ως ακριβώς αναφέρει το λειτουργικό τυπικό αλλά και η θεολογία της Ευχαριστίας επιβεβαιώνει, αφού πρόκειται για το «Κυριακόν Δείπνον» για την «Τράπεζα Κυρίου», την Δεσποτική Τράπεζα, στην οποία καλούνται οι πιστοί να λάβουν μέρος. Η ιερή πρόσκληση «Μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε» δηλώνει την ώρα και τη στιγμή της προσελεύσεως στη θεία Κοινωνία τού Σώματος και τού Αίματος τού Χριστού.Η μετάθεση σε άλλη χρονική στιγμή της θ. Κοινωνίας των πιστών είναι απαράδεκτος αντιευχαριστιακή κίνηση. Ως αναφέρει ο καθηγητής Ιω. Φουντούλης «το να μετατίθεται η θεία κοινωνία στο τέλος της θείας λειτουργίας είναι λειτουργικώς αδιανόητο και αποτελεί, ας μη θεωρηθεί υπερβολική η έκφρασις, καταστροφή της όλης ιερουργίας» (Ιω. Φουντούλη, Απαντήσεις εις λειτουργικάς απορίας, τόμ. Β', Αθήνα 1989, σελ. 96).Συναφές είναι και το ζήτημα της μεταδόσεως της θ. Κοινωνίας τα Χριστούγεννα, τη Μεγάλη Πέμπτη και το Μέγα Σάββατο, που σε πολλούς ναούς σήμερα, κατ' οικονομίαν, τελείται και δεύτερη θ. Λειτουργία. Εδώ θα πρέπει να δοθεί η δέουσα προσοχή, ώστε να εκλείψει το απαράδεκτο φαινόμενο της μεταδόσεως θ. Κοινωνίας διαρκούσης ήδη της δευτέρας θ. Λειτουργίας δι' οιονδήποτε λόγο. Τέλος, δεν επιτρέπεται κατάλυση τού Αγ. Ποτηριού της πρώτης θ. Λειτουργίας από τον λειτουργόν της δεύτερης.

___13. Δίδεται θεία Κοινωνία σε ετοιμοθάνατους;Βασικότατη προϋπόθεση συμμέτοχης στη θ. Κοινωνία είναι ότι εκείνος ο οποίος μεταλαμβάνει πρέπει να έχει τις αισθήσεις του. Αυτό διακελεύει ο 83ος κανών της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου. «Μηδείς τοις σώμασι των τελευτησάντων της ευχαριστίας μεταδιδότω. Γέγραπται γάρ "Λάβετε, φάγετε” τα δε των νεκρών σώματα, ουδέ λαβείν δύναται, ουδέ φαγείν» (Ράλλη-Ποτλή, Σύνταγμα των θείων και ιερών Κανόνων, τόμ. Β', 495). Τα ίδια λέγει και ο 18ος της Συνόδου της Καρθαγένης (π. παρ., τόμ. Γ', σελ. 352). Συνεπώς, θεία Κοινωνία δίδεται μόνον στους ζώντες.Η περίπτωση των ετοιμοθάνατων αντιμετωπίζεται από την ποιμαίνουσα Εκκλησία με ιδιαίτερη προσοχή. Σχετικός είναι ο 13ος κανών της Α' Οικουμενικής Συνόδου, ο οποίος καθορίζει τα εξής: «Περί δε των εξοδευόντων, ο παλαιός και κανονικός νόμος φυλαχθήσεται και νυν, ώστε, ει τις εξοδεύοι, τού τελευταίου και αναγκαιοτάτου εφοδίου μη αποστερείσθαι» (όπ. παρ., τόμ. Β', σελ. 143). Η Εκκλησία κινούμενη από αγάπη παρέχει τη θ. Κοινωνία σ’ αυτούς οι οποίοι ευρίσκονται εις κίνδυνον θανάτου, όπως και ο παλαιός κανών το ίδιο είχε ορίσει, δηλαδή ο 6ος κανών της εν Αγκύρα Συνόδου, παρά την ύπαρξη μάλιστα και επιτιμίων, τους οποίους και κανονίζει αναλόγως εάν επιζήσουν (όπ. παρ., τόμ. Γ', σελ. 34). Ο προαναφερθείς 13ος κανών της Α' Οικουμενικής Συνόδου είναι πολύ κατατοπιστικός στην τελευταία του παράγραφο, στην οποία ορίζει τα εξής και μάλιστα υπό τύπον γενικής αρχής: «Καθόλου δε, και περί παντός ουτινοσούν εξοδεύοντος, αιτούντος τού μετασχείν ευχαριστίας, ο επίσκοπος μετά δοκιμασίας μεταδιδότω της προσφοράς». Αξίζει εν προκειμένω να υπογραμμιστεί η φράση του κανόνος «μετά δοκιμασίας», δηλ. ύστερα από κάποια εξέταση. Η μετάδοση της θ. Κοινωνίας δίδεται σ’ εκείνους τους ετοιμοθάνατους οι οποίοι έχουν συναίσθηση του ιερού Μυστηρίου και με τη βούλησή τους δίδουν έστω και διά μικρών νευμάτων ή άλλων σημείων την συγκατάθεσή τους (βλ. Γαβριήλ Κων/λεως, Διάταξις ΜΓ', εις Μ. Γεδεών, Κανονικαί Διατάξεις, τόμ. Α', σελ. 129 και π. Δημ. Τζέρπου, Εφόδιον Ζωής, εκδ. Τήνος, Αθήναι 2001, σελ. 90 έπ.).

___14. Επιτρέπεται το αντίδωρο να χρησιμοποιηθεί ως φαγητό;
Όχι, διότι ο άρτος του αντίδωρου δεν είναι κοινός άρτος από την στιγμή της ευλογίας κατά την Προσκομιδή και της υψώσεώς του κατά το «Άξιον εστίν...». Είναι ένας ευλογημένος άρτος ο οποίος προσφέρεται «αντί τού μεγάλου εκείνου Δώρου της φρικτής Κοινωνίας». Ωραιότατα μάλιστα στην ερμηνεία του στον 2ο κανόνα της Συνόδου της Αντιοχείας ο Βάλσαμων γράφει ότι διανέμεται το αντίδωρον, «ώστε πάσαν ανάγκην έχειν και αυτούς τους μη δυναμένους μεταλαμβάνειν των αγίων και ζωοποιών μυστηρίων, προσκαρτερείν μέχρι τέλους της θείας ιεροτελεστίας, και εκ χειρός ιερατικής λαμβάνειν αυτό εις αγιασμόν» (Ράλλη-Ποτλή, Σύνταγμα των θείων και ιερών κανόνων, τόμ. Γ', σελ. 128). Ο αγ. Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει ότι «επειδή δε όλοι δεν είναι ετοιμασμένοι διά να μεταλάβουν, διά τούτο, ως φαίνεται επενοήθη το αντίδωρον, ίνα και οι μη μεταλαμβάνοντες των Μυστηρίων λάβωσιν αυτό παρά του Ιερέως προς αγιασμόν ηγιασμένος γάρ άρτος εστί το αντίδωρον και διά τι επροσφέρθη προς τον Θεόν...» (Πηδάλιον, έκδ. Αστήρ, Αθήναι 1982, σελ. 408).
Σε συγκεκριμένη ερώτηση (ύπ' αριθμ. Ε') μοναχών προς την Σύνοδον της Κων/λεως (11ος αιώνας), «αν πρέπη αδιαφόρως και ως θέλει να τρώγη ο Ιερεύς τα προσφερόμενα εις την Εκκλησίαν, προσφοράς δηλ. και νάματα και αν πρέπη να τρώγη ταύτα ωσάν τον κοινόν άρτον και τι πρέπει να κάμνη όταν αι τοιαύται προσφοραί και τα νάματα συναχθούν πολλά;», η Σύνοδος δια του Πατριάρχου Νικολάου έδωσε την ακόλουθη Απόκρισιν:«Τα κομμάτια οπού μείνουν από την υψωθείσαν προσφοράν δεν πρέπει να τρώγωνται εις άλλον τόπον, πάρεξ εις μόνην την Εκκλησίαν, έως οπού να εξοδευθούν όλα, όσα και αν είναι. Τα δε κομμάτια οπού μείνουν από τας άλλας προσφοράς οπού δεν υψώθησαν, πρέπει να τρώγωνται και έξω της Εκκλησίας, όχι όμως μαζί με γάλα και τυρί και οψάρια θετέον, ωσάν ο κοινός άρτος, αλλά μοναχά χωρίς άλλο φαγητόν» (Πηδάλιον, σελ. 734).Κάνει βεβαίως εδώ μία διάκριση ο Πατριάρχης Νικόλαος και διαχωρίζει τα περισσεύματα κλάσματα από την δηλωθείσα προσφορά από την οποία εξάγεται ο Αμνός και από τα κλάσματα εκ των άλλων προσφορών. Θεωρεί δε ως αντίδωρο εκείνα τα κλάσματα εκ της προσφοράς από την οποίαεξήλθε ο Αμνός.Εξάλλου, ο 8ος κανών τού αγ. Θεοφίλου Αλεξανδρείας ορίζει ότι: «Τα προσφερόμενα εις λόγον θυσίας, μετά τα αναλισκόμενα εις την των Μυστηρίων χρείαν, οι Κληρικοί διανεμέσθωσαν και μήτε κατηχούμενος εκ τούτων εσθιέτω ή πινέτω, αλλά μάλλον οι Κληρικοί και οι συν αυτοίς πιστοί αδελφοί» (Ράλλη-Ποτλή, Σύνταγμα των θείων και ιερών κανόνων, τόμ. Δ', σελ. 348).Άλλως, εάν η προσφορά δεν είναι ευλογημένη, δηλαδή δεν χρησιμοποιήθηκε κατά την Προσκομιδή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως κοινός άρτος.

___15. Επιτρέπεται η αιμοδοσία μετά την θ. Κοινωνία;Η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα κρύπτεται σ' αυτήν ακριβώς την πρόσκληση-προτροπή τού ιερέως προ της θ. Κοινωνίας. «Μετά φόβου Θεού, πίστεως και Αγάπης προσέλθετε». Ιδιαίτερα η δεύτερη προϋπόθεση, «μετά πίστεως προσέλθετε», δηλώνει την όλην περί τού αρρήτου Μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας μας. Κοινωνούμε αυτό το Πανάχραντον Σώμα και το Τίμιον Αίμα τού Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, παρ’ ότι οι αισθήσεις μας δίνουν την πληροφορία ότι κοινωνούμεν άρτον και οίνον. Το μέγιστο θαύμα της μεταβολής τού άρτου και τού οίνου εις Σώμα και Αίμα Χριστού υπερβαίνει όντως την ανθρώπινη διάνοια και κατάληψη. Έτσι οι κοινωνούντες πιστοί καθίστανται «σύναιμοι και σύσσωμοι τω Χριστώ». Είναι υλικά μεν τα προσφερόμενα είδη της Ευχαριστίας αλλά είναι θεανθρωπίνη η παρουσία τού Κυρίου. Η προσέγγίση τού υπερφυούς τούτου Μυστηρίου βρίσκεται στους λόγους τού Ίδιου τού Χριστού στο Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιον, όταν ομιλεί διά τον Εαυτόν Του ως «τού άρτου εκ τού ουρανού τού αληθινού» (6, 58) και ακόμη ότι «το πνεύμα εστί το ζωοποιούν, η σαρξ ουκ ωφελεί ουδέν τα ρήματα α εγώ λαλώ υμίν, πνεύμα εστί και ζωή εστίν» (στίχ. 63).
Ουράνιος, λοιπόν, πνευματική τροφή, για την οποία οι Πατέρες της Εκκλησίας μίλησαν πολύ χαρακτηριστικά: Ο αγ. Κύριλλος Ιεροσολύμων γράφει: «Ο φαινόμενος άρτος ουκ άρτος εστίν, ει και τοιούτος εστί τη γεύσει, αλλά σώμα Χριστού και ο φαινόμενος οίνος ουκ οίνος εστίν, ει και γεύσις τούτο βούλεται, αλλά αίμα Χριστού» και «ο δε άρτος ούτος ο άγιος επιούσιός έστιν, αντί τού επί την ουσίαν της ψυχής κατατασσόμενος. Ούτος ο άρτος ουκ εις κοιλίαν χωρεί και εις αφεδρώνα εκβάλλεται, αλλ’ εις πάσάν σου την σύστασιν αναδίδοντας εις ωφέλειαν ψυχής τε και σώματος» (Μυστ. Κατ. Δ', § θ' και Ε' § ιε'). Ο Ιερός Χρυσόστομος επίσης: «Μη ότι ο άρτος εστίν ίδης, μηδ' ότι οίνος έστι νομίσης, ου γάρ ως αι λοιπαί βρώσεις εις αφεδρώνα χωρεί, άπαγε! μη τούτο νόει, αλλά ώσπερ κηρός πυρί προσομιλήσας ουδέν απουσιάζει, ουδέν περισσεύει, ούτω και ώδε νόμιζε συναναλίσκεσθαι τα μυστήρια τη τού σώματος ουσία. Διό και προσερχόμενοι, μη ώς έξ άνθρωπου νομίσατε μεταλαμβάνειν τού θείου σώματος, άλλ’ ώς έξ αυτών των Χεραφείμ τή λαβίδι τού πυρός, ήνπερ Ησαΐας είδε, τού θείου σώματος μεταλαμβάνειν νομίζετε, και ως της θείας και αχράντου πλευράς εφαπτόμενοι τοις χείλεσιν, ούτω τού σωτηρίου αίματος μεταλάβωμεν» (Περί μετανοίας, ΕΠΕ 30, θ', 314).Και ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός:«Σώμα έστιν αληθώς ηνωμένον θεότητι, το εκ της αγίας Παρθένου σώμα, ούχ οτι αυτό το σώμα το αναληφθέν εξ ουρανών κατέρχεται, αλλ’ ότι αυτός ο άρτος και ο οίνος μεταποιείται εις σώμα και αίμα Θεού. Ει δε τον τρόπον επιζητείς, πώς γίνεται, αρκεί σοι ακούσαι, ότι διά Πνεύματος Άγιου...Σώμα έστι και αίμα Χριστού εις σύστασιν της ημετέρας ψυχής τε και σώματος χωρούν, ου δαπανώμενον, ου φθειρόμενον, ουκ εις αφεδρώνα χωρούν - μη γένοιτο -, αλλ’ εις την ημών ουσίαν τε και συντήρησιν, βλάβης παντοδαπούς αμυντήριον, ρύπου παντός καθαρτήριον» (Έκδοσις Ακριβής της Ορθοδόξου Πίστεως, έκδ. Πουρναρά, θεσ/κη 1976, σελ. 368 έπ.). Και καταλήγει ο ιερός πατήρ: «Κοινωνία λέγεται τε και έστιν αληθώς διά το κοινωνείν ημάς δι’ αυτής τω Χριστώ και μετέχειν αυτού της σαρκός τε και της θεότητας, κοινωνείν δε και ενούσθαι και αλλήλοις δι’ αυτής, επεί γάρ εξ ενός άρτου μεταλαμβάνομεν, οι πάντες εν σώμα Χριστού και εν αίμα και αλλήλων μέλη γινόμεθα σύσσωμοι Χριστού χρηματίζοντες» (όπ. παρ., σελ. 374).

Κατόπιν των ανωτέρω αγιογραφικών και πατερικών θέσεων το τεθέν ερώτημα μπορούμε να ισχυρισθούμε ότι είναι ερώτημα σχολαστικό.Η αιμοδοσία ως πράξη εκούσιας προσφοράς μιας ποσότητος από το αίμα μας, για να σωθεί κάποιος ασθενής που κινδυνεύει, είναι όντως πράξη αληθινής αγάπης και ιερό καθήκον. Δεν υπάρχει συνεπώς βεβήλωση ή ανευλάβεια, όταν προσέρχεται εκείνος που έχει κοινωνήσει στην ευλογημένη πράξη της αιμοδοσίας χάριν των συνανθρώπων του. Ας μην δε υπεισερχόμεθα περιέργως και χωρίς πίστη στο ιερότατο Μυστήριο της θ. Κοινωνίας. Ας αφήνουμε το Θεό να ξέρει Εκείνος τι γίνεται με την αιμοδοσία μετά τη θ. Κοινωνία.

Πηγή : Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον

Τετάρτη 17 Ιουνίου 2009

Παιδική προσευχούλα στην Παναγία

.

.

Παναγία μου,σε βλέπω στην εικόνα σου.Τί όμορφη που είσαι! Δεν έχω δει καμμιά άλλη με τόση ομορφιά!Και τί γλυκιά!Και με πόση αγάπη κρατάς το Χριστούλη στην αγκαλιά σου!Είσαι η πιο μεγάλη Μητέρα. Η Μητέρα των μητέρων, μού είπε η μαμά μου. Και η πιο καλή. Γι’ αυτό σε λένε Παναγία.Σ’ αγαπώ πολύ, Παναγίτσα μου, και θα σου πω ένα ποιηματάκι, που μ’ έμαθε η μαμά μου, αντί για άλλη προσευχή απόψε:ω Δέσποινά μου Παναγία,γλυκειά μητέρα του Χριστού,σύ που χαρίζεις ευλογίαμές στην ψυχή κάθε πιστού,μύριες ψυχές την άγια μορφή σουευλαβικά την προσκυνούν,Βασίλισσα του Παραδείσου,και μ’ άγιο δέος σ’ ανυμνούν.
(Προσευχητάριο για παιδιά, έκδοσις Ιεράς Γυναικείας Κοινοβιακής Μονής “Άγιος Θεοδόσιος ο Κοινοβιάρχης”, Άγ. Στέφανος Αττικής, σελ. 62)
.
.

Εγκώμιο στην Παναγία…

.

Υπάρχει ωραιότερο και ωφελιμότερο θέμα μελέτης και συζητήσεως για τους χριστιανούς από Εκείνη που η Εκκλησία αποκαλεί «Παγκόσμιον δόξαν την εξ ανθρώπων σπαρείσαν και τον Δεσπότην τεκούσαν… των ασωμάτων το άσμα και των πιστών το εγκαλλώπισμα», από Εκείνη δηλαδή που μας έδωσε και συνεχώς δίνει στις ψυχές μας τον Χριστό;
Όπως ευκαίρως ακαίρως διακηρύττουν οι θεηγόροι Πατέρες και αρμονικώς επαναλαμβάνουν οι Εκκλησιαστικοί μας υμνωδοί, ο Λογικός αυτός Παράδεισος, ο Πνευματικός αυτός επί γης Ουρανός, που λέγεται Παναγία, είναι η καλυτέρα απόδειξις και ο καλύτερος τρόπος διά να εννοήσωμεν ημείς οι αμαρτωλοί και ταπεινοί, οι εσκοτισμένοι τοις πολλοίς ημών παραπτώμασιν, «ποταπήν Αγάπην δέδωκεν ημίν ο Πατήρ…».

Ο αγώνας με τα πάθη

.

Το να βλέπουμε τα πάθη μας, να λυπόμαστε γι’ αυτά και να καταφεύγουμε στο Θεό, ζητώντας τη θεραπεία της ψυχής μας, είναι η καλή αρχή του καλού δρόμου.
Βλέπετε να υπάρχει μέσα σας η διάθεση για την απαλλαγή από τα πάθη; Αν ναι, να προσέχετε καθημερινά τον εαυτό σας, να φοβάστε τις πτώσεις και να φυλάγεστε με κάθε τρόπο από τις αιτίες της αμαρτίας. Έτσι, με τον καιρό, τα πάθη εξασθενούν.
Αλίμονο στη ψυχή, που θα φτάσει στην αναίδεια να πει: «Τίποτα δεν φοβάμαι!». Αυτή η εγωιστική αφοβία είναι η αρχή της πτώσεως και της καταστροφής της.
Πάντως, και όταν αγωνιζόμαστε με καλή προαίρεση εναντίον των παθών, πρέπει ν’ αποφεύγουμε τις αδιάκριτες ακρότητες. Πρέπει να γνωρίζουμε το μέτρο και τα μέτρα μας. Αλλιώς θα κυριευθούμε από αθυμία και στη συνέχεια από απελπισία. Παρ’ όλες τις αδυναμίες μας, ας μην αμφιβάλλουμε ότι ο Θεός μας αγαπάει και θέλει τη σωτηρία μας. Επομένως, αν δεν παραδινόμαστε θεληματικά στα πάθη, Εκείνος θα μας προφυλάξει από τις πτώσεις.
Το δέντρο που έχει ριζώσει βαθιά στη γη, λυγίζει κάτω από το δυνατό άνεμο, αλλά σηκώνεται πάλι όρθιο, όταν αυτός κοπάσει. Το ίδιο συμβαίνει και με τη ψυχή. Ας λυσσομανούν εναντίον της τα πάθη, ας την ταρακουνούν κι ας τη λυγίζουν πρόσκαιρα. Φτάνει η ρίζα να μην πειραχθεί. Και ρίζα είναι η σταθερή απόφαση της ψυχής να μην υποχωρήσει στην αμαρτία ως το θάνατο.
(Οσίου Θεοφάνους του Εγκλείστου, Χειραγωγία στην πνευματική ζωή, Ι. Μ. Παρακλήτου, Έκδ. ε΄, σ. 88)
.

Τρίτη 16 Ιουνίου 2009

Το Φίλμ της Ζωής ...

.

Πόσο γρήγορα περνάει η ζωή αυτή!
Σκέφτηκες ότι μεταξύ της κούνιας και του τάφου ,

παίζεται το αιώνιο μέλλον σου; η αιώνια τύχη σου;



Πολύ νέος για να σκεφτεί...


Η τρυφερή ηλικία. Καμιά φροντίδα και σκέψη.

Στην άνοιξη της ζωής, όλα είναι νέα και θαυμάσια.

Κανένα σύννεφο δεν σκιάζει τη ζωή.



Πολύ ξένοιαστος για να σκεφτεί...


Σχολείο, παιχνίδι, ξενοιασιά.

Τι να σκεφτεί κανείς περισσότερο από το κρυφτό

και τις φωλιές με τα μικρά αυγά στο δέντρο;

Τις διακοπές και τις εκδρομές.



Πολύ σίγουρος για να σκεφτεί...


Τώρα είναι η ηλικία που όλα τα μπορεί και όλα τα ξέρει.

Το κέντρο του σύμπαντος είναι αυτός.

Νωρίς δεν είναι για να σκεφτεί τον ουρανό;



Πολύ ευτυχής για να σκεφτεί...


Τώρα θα χαρούν όσο μπορούν την καινούργια ζωή.

Είναι τόσο όμορφη. Βέβαια δεν αρνούνται το Θεό,

μα... κάπως αργότερα.



Πολύ απασχολημένος για να σκεφτεί...


Υποθέσεις, υποθέσεις, υποθέσεις...

Ξενύχτια, λογαριασμοί, αγωνίες.

Που να βρει ώρα να σκεφτεί

Και το Θεό και την ψυχή του ; ...



Πολύ μπερδεμένος για να σκεφτεί...


Και η ζωή, όλο και πιο πολύπλοκη γίνεται.

όλο και πιο μπερδεύεται.

Πόσο θα 'θελε να 'χε καιρό να ησυχάσει, να σκεφτεί!

Μα, που;



Πολύ γέρος για να σκεφτεί...


Τώρα ήρθαν τα γεράματα και η ανορεξία.

Τώρα το δέντρο σκλήρυνε και στράβωσε.

Που να φτιάξει; Κι όμως η αιωνιότητα είναι πολύ κοντά!



Πολύ αργά για να σκεφτεί!


Ο τάφος έκλεισε. Η ψυχή μπήκε στην αιωνιότητα.

Πώς; Μόνο ο Θεός ξέρει.

Είναι πια πάρα πολύ αργά για να σκεφτεί κανείς και να αποφασίσει.


« Θυμήσου τον Πλάστη σου τις μέρες της νιότης σου,

προτού τελειώσουν οι μέρες της ζωής σου! »

.

Δευτέρα 15 Ιουνίου 2009

Ο Όσιος Ιερόνυμος

.

Γεννήθηκε το 345 στο χωριό Στριδώνι της Δαλματίας από γονείς ενάρετους χριστιανούς,οι όποιοι για να τον μορφώσουν καλύτερα,τον έστειλαν στη Ρώμη.Εκεί βαπτίστηκε,αλλά και εκεί έπεσε στη διαφθορά.Μετά τη Ρώμη επισκέφθηκε τη Γαλλία.Έπειτα επέστρεψε στην Ιταλία και από εκεί πέρασε στην Ανατολή και έφθασε το 373 στην Αντιόχεια για να συνεχίσει τις σπουδές του.Αφού βέβαια γρήγορα συνήλθε από τις νεανικές του παρεκτροπές,αποσύρθηκε στην έρημο της Χαλκίδας (στη Συρία) και ζούσε ασκητική ζωή. Αηδιασμένος όμως από τους εκεί υποκριτές μοναχούς επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη, όπου γνωρίστηκε με τον Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό και τον Γρηγόριο Νύσσης και από εκεί επέστρεψε στη Ρώμη,πολύ εκτιμώμενος για την πολυμάθεια του.Αλλά οι σχέσεις του με μια πλούσια,αλλά ευσεβή χήρα,την Παούλα,και τις θυγατέρες της,σκανδάλισε τη Ρωμαϊκή κοινωνία και αναγκάσθηκε να φύγει με τη συνοδεία αυτών από τη Ρώμη και να πάει δια της Αντιόχειας στα Ιεροσόλυμα και από κει στη Βηθλεέμ,όπου έκτισαν δύο Μονές,μία ανδρική και μία γυναικεία,στις όποιες και διέμεναν.Και η μεν Πάουλα πέθανε στη Βηθλεέμ το 404 και λύπησε πολύ τον Ιερώνυμο,αυτός δε το 420.Αργότερα το ιερό του λείψανο μετακομίστηκε στη Ρώμη και εναποτέθηκε στον Ναό της S.Maria Maggiore.Ακολουθία του,ποίημα Νήφωνος Αγιορείτου,εκδόθηκε στην Αθήνα το 1925.
.

Παρασκευή 12 Ιουνίου 2009

Πάντες οι Άγιοι, τα κοσμήματα της Εκκλησίας

.
«Η μνήμη αύτη των Αγίων απάντων, καθάπερ άλλος ουρανός απαστράπτει, ως ήλιον μεν λάμποντα εν μέσω τον Χριστόν, έχων ως σελήνην δε, την αγίαν Παρθένον, και ως άστρα φαίνοντα, κύκλω Πάντας Αγίους. Διό οι εορτάζοντες αυτήν, νουν και καρδίαν, αεί ελλαμπόμεθα».
Με την αρμόζουσα συστολή στρέφουμε τα μάτια της ψυχής και ατενίζουμε το υψηλότατο πνευματικό ανάστημα Όλων των Αγίων, των οποίων μ’ αισθήματα κατάνυξης και πνευματικής ευφροσύνης τελούμε σήμερα τη μνήμη, αντιλαμβανόμενοι την ουράνια δόξα και χάρη, που ήδη εκείνοι απολαμβάνουν.Δεν υπήρξαν υπεράνθρωποι οι Άγιοι Πάντες, δεν ξερίζωσαν τα πάθη τους όπως συνήθως ισχυρίζονται διάφοροι θεολογούντες, αλλά τα μετέβαλαν, με πολύ πνευματικό αγώνα, σε πηγές αγιασμού κι ευκαιρίες θέωσης. Με άλλα λόγια, δεν αποσωματοποιήθηκαν, μήτε αγγελοποιήθηκαν, κάτι το μη πραγματοποιήσιμο για την πεπερασμένη ανθρώπινη φύση. Όλοι τους, με τον ανεπιτήδευτο βίο και την κεκαθαρμένη (μέσω της αδιάλειπτης αυτομεμψίας) πολιτεία τους, το μαρτύριο ή τη μαρτυρία τους αντάλλαξαν την άοσμη εν πολλοίς και αδιέξοδη καθημερινότητα της ανθρώπινης υπόστασης με την εν Χριστώ ζωή, η οποία, όταν βιωματικά προσεγγίζεται, χριστοποιεί τον άνθρωπο και τον καταξιώνει ως πολίτη τ’ Ουρανού. Τα πάθη και οι όποιες αστοχίες τους μεταστοιχειώθηκαν σε ασκήσεις χριστομάθειας και θείου έρωτα, αρδεύτηκαν μάλιστα ξανά και ξανά από τις ροές των δακρύων της μετάνοιάς τους. Το φρόνημα της σάρκας μετατράπηκε σε ψυχοσωματική προσευχή και αναφορά στον Θεό, με το να πολιτεύονται απαξάπαντες ως «επίγειοι άγγελοι και ουράνιοι άνθρωποι», κατά μίμηση του Θεανθρώπου, ο Οποίος, μες από το σχέδιο της Θείας Οικονομίας, έκλινε τον Ουρανό στη Γη και ουράνισε τ’ ανθρώπινα.Καθημερινοί άνθρωποι σαν εμάς υπήρξαν οι Άγιοι Πάντες, κάποιοι από εμάς, όχι έξω από εμάς. Οι νικήσαντες όμως τις μικρότητες της φύσης μας και στεφανωθέντες με το επίζηλο έπαθλο της αειζωΐας. «Οι τον σταυρόν του Χριστού αράμενοι και σφαγιασθέντες ώσπερ άρνες» -φωτεινοί σηματοδότες σήμερα και κάθε μέρα στο σκοτάδι της αγχωτικής βιοτής μας- παραδείγματα μεταφυσικής ελπίδας, πνευματικής διαύγειας, σωματικής δόξας.Ο Σταυρός του Ιησού υπήρξε η μόνη τους περηφάνια, το μοναδικό καύχημά τους. Παρέμειναν πιστοί στην οριζόντια και κατακόρυφη σχέση, την οποία κηρύσσει και καθιδρύει το Τίμιο αυτό Ξύλο, στη ζωντανή και αγαπητική συνάφεια δηλαδή των ανθρώπων μεταξύ τους και όλων μαζί με τον υψηλό Θεό, θυσιάστηκαν μέχρις αίματος -«νέφος μαρτύρων»-, έτσι ώστε η Εκκλησία (κατά τη θαυμάσια υμνογραφική πεποίθηση) είναι ήδη στολισμένη με τα ιερότατα αυτά και τιμημένα αίματα των ηρώων της πίστης, όπως οι αυτοκράτειρες του Βυζαντίου με την πορφύρα και τον βύσσο.Αλλά και οι άλλοι, οι υπομείναντες γενναιόφρονα το μαρτύριο της συνείδησης (φρικτότερο κάποτε από εκείνο του αίματος), ομολογητές, ιεράρχες, απλοί διάκονοι του Λόγου, αναχωρητές από τη βουή του κόσμου, όσιοι μοναστές των βουνών, των οπών της γης και των σπηλαίων, γνωστοί και άγνωστοι σ’ εμάς -οι περισσότεροι στη σκιά της ανωνυμίας- καταξιωμένοι όμως να θεώνται το μεγαλείο του Θεού, αγλαΐζουν τον θρόνο Του, και σ’ αυτούς κυρίως απευθύνεται η σημερινή εορτή: Προς όλους εκείνους, των οποίων δεν γνωρίζουμε, ούτε πρόκειται ποτέ να μάθουμε την άσκηση ή την άθλησή τους, τα τίμια ονόματά τους παραμένουν εντελώς άγνωστα, αλλά που ο Μέγας Αθλοθέτης, ο Καρδιογνώστης και κυρίαρχος του νου και των ανθρώπινων προθέσεων, τούς έχει ασφαλώς ήδη κατατάξει στο ουράνιο Αγιολόγιο και στις ανεξίτηλες δέλτους της Αιωνιότητας.Όλων αυτών των Αγνώστων και των Γνωστών Αγίων και Δικαίων εκζητούμε τις πρεσβευτικές ευχές προς τον Θεό, για στηριγμό στην πίστη, για μακρότητα ευλογημένων ημερών, για ομόνοια, ενότητα και ειρήνη μεταξύ των μελών του εκκλησιαστικού σώματος, για υγεία ψυχών και σωμάτων, για οικογενειακή και κοινωνική προκοπή και ασφάλεια, αναβοώντας μ’ ένα στόμα και μια καρδιά το υμνογραφικό ψάλμα:
«Πάσαι των Αγγέλων αι στρατιαί, Πρόδρομε Κυρίου, Αποστόλων η δωδεκάς, οι Άγιοι Πάντες μετά της Θεοτόκου, ποιήσατε πρεσβείαν εις το σωθήναι ημάς».
.

Πέμπτη 11 Ιουνίου 2009

Ο Απόστολος Βαρνάβας

.
«Ανήρ αγαθός και πλήρης Πνεύματος αγίου και πίστεως».
Πρώτος των εβδομήκοντα Αποστόλων και ισοστάσιος των δώδεκα. Κλέος της Κύπρου και κήρυξ της Οικουμένης.
Να μερικοί από τους τίτλους τιμής, τους οποίους τόσον η αγία Γραφή, όσον κι οι ιεροί Πατέρες απονέμουν στον ιδρυτή και προστάτη της Εκκλησίας της Κύπρου, τον μεγάλο Απόστολο.
Μια γρήγορη ματιά στη ζωή και το έργο του Βαρνάβα, του πιο δραστήριου μετά τον Παύλο ιεραποστόλου του πρώτου αιώνα, είναι αρκετή να μας το πιστοποιήσει.
Σύμφωνα με την αγία Γραφή ο Βαρνάβας ήταν «Ιουδαίος Λευΐτης, Κύπριος τω γένει» (Πράξ. δ', 36). Γεννήθηκε στη Σαλαμίνα της Κύπρου κι ανήκε στη φυλή του Λευΐ.
Το αρχικό του όνομα ήταν Ιωσής και στα χρόνια που ο Κύριος ανέλαβε το έργο του, φαίνεται ότι βρισκόταν στην Παλαιστίνη.
Εκεί γνώρισε τη χριστιανική πίστη και τόσο την αγάπησε, ώστε όχι μόνο ο ίδιος την έκαμε βίωμα και σκοπό της ζωής του, αλλά και φρόντισε κι αγωνίστηκε και στους άλλους να την μεταδώσει με το κήρυγμα και τις παρακλήσεις του.
Για τούτο τον ζήλο του οι άλλοι απόστολοι τον μετονόμασαν από Ιωσή Βαρνάβα (Βάρ-νεβουά) λέξη εβραϊκή, που ελληνικά ερμηνεύεται υιός προφητείας ή υιός παρακλήσεως. Και τούτο, γιατί «παρεκάλει πάντας τη προθέσει της καρδίας προσμένειν τω Κυρίω» (Πράξ. ία', 23). Δηλαδή παρακαλούσε και παρακινούσε όσους πίστεψαν στον Κύριο, να μένουν με όλη τους την καρδιά πιστοί κι αφοσιωμένοι σ' Αυτόν.
Πολύ νωρίς ο Βαρνάβας είχε συνδεθεί στενά με τον Σαύλο από την Ταρσό, τον γνωστό αργότερα Απόστολο των Εθνών Παύλο. Η σχέση αυτή σύμφωνα με τον ιστορικό της Εκκλησίας της Κύπρου Ι. Χάκκετ δεν είναι καθόλου απίθανο να αναπτύχθηκε από αυτά τα μαθητικά έδρανα.
Η Ταρσός της Κιλικίας, μια πόλη κοντά στην Κύπρο, εξακολουθούσε και τότε να 'ναι όχι μονάχα μια πόλη «μεγάλη και ευδαίμων», αλλά και μια πόλη των γραμμάτων. Εδώ λοιπόν θα πρέπει να γνωρίστηκαν στην αρχή οι δύο φίλοι. Και η γνωριμία αυτή θα πρέπει να διατηρήθηκε και να μεγάλωσε αργότερα στα Ιεροσόλυμα, όταν κι οι δύο, σύμφωνα με μια αρχαία παράδοση, συνέχισαν τις θεολογικές σπουδές τους κοντά στον σοφό τότε νομοδιδάσκαλο Γαμαλιήλ. Την υπόθεση αυτή αφήνει έμμεσα να υπονοήσουμε και το βιβλίο των Πράξεων, όταν μας λέγει πώς ο Βαρνάβας είναι εκείνος που παρουσίασε και συνέστησε αρχικά τον Παύλο στους Αποστόλους και σ' όλη τη χριστιανική Κοινότητα μετά την επιστροφή του από τη Δαμασκό. Ο Βαρνάβας θα πρέπει να αποτελούσε τότε, ένα επίλεκτο μέλος της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων.
Μια από τις πράξεις του που είχε μεγάλη επίδραση στην πρώτη Εκκλησία, ήταν η πώληση ενός κτήματος που είχε στα Ιεροσόλυμα. Η πώληση έγινε με πρωτοβουλία δική του και τα χρήματα που έλαβε, τα πήρε και τα κατέθεσε όλα στα χέρια των Αποστόλων, για να χρησιμοποιηθούν για τις ανάγκες των πτωχών χριστιανών κι έτσι να παρηγορηθούν. Με τη χειρονομία του αυτή ο πραγματικός μαθητής του Χριστού έδωκε πρώτος το καλό και ζηλευτό παράδειγμα της έμπρακτης αγαθοεργίας στην αρχαία Εκκλησία. Ο Βαρνάβας πολύ ευδόκιμα εργάστηκε για την εξάπλωση της πρώτης Εκκλησίας και με το κήρυγμα. Μετά από κάθε ομιλία φρόντιζε να πλησιάζει ένα-ένα τους ακροατές και προσπαθούσε να τους παρηγορήσει και να τους ενισχύσει να μείνουν σταθεροί κι ακλόνητοι στην πίστη του Χριστού.
Με τον τρόπο αυτόν ο ζηλωτής Απόστολος εξελίχτηκε σ' ένα πρώτης τάξεως ιεραπόστολο και πραγματικό παρηγορητή των χριστιανών, ώστε δίκαια οι άλλοι απόστολοι να του δώσουν το τιμημένο όνομα Βαρνάβας και να τον αναγνωρίσουν ισάξιο τους. Για τούτο τον λόγο κι ο πρώτος επίσκοπος της αγίας πόλεως Ιάκωβος ο αδελφόθεος στον Βαρνάβα έσπευσε ν' αναθέσει την τιμητική αποστολή να επισκεφθεί και να οργανώσει τη νεοσύστατη Εκκλησία της Αντιόχειας.
Ο χριστιανισμός στην πόλη αυτή, που αποτελούσε στην εποχή της τη «μητρόπολιν της Ανατολής», και που κηρύχτηκε από χριστιανούς Κυπρίους και Κυρηναίους, που διεσπάρησαν μετά από τον λιθοβολισμό του Στεφάνου, παρουσίασε μια ξεχωριστή άνθηση. Ο αριθμός των πιστών μεγάλωνε μέρα με τη μέρα. έπρεπε όμως όλοι αυτοί να οργανωθούν και να καταρτιστούν καλύτερα. Για τούτο το έργο το σοβαρό κι υπεύθυνο επιστρατεύθηκε και στάλθηκε ο Βαρνάβας στην Αντιόχεια. Κι αυτός δέχτηκε πρόθυμα και με χαρά την εμπιστευτική αποστολή.
Η παρουσία του φλογερού Αποστόλου ανάμεσα στους χριστιανούς έγινε αφορμή να ενισχυθούν αυτοί και να αυξηθούν ακόμη περισσότερο. «Και προσετέθη όχλος ικανός τω Κυρίω». Η ταχεία κι αλματική πρόοδος δημιουργούσε πολλά προβλήματα και παρουσίασε απαραίτητη την ανάγκη βοηθού. Τότε ο Βαρνάβας θυμήθηκε τον παλαιό του συμμαθητή. Χωρίς να χάσει καιρό πηγαίνει στην Ταρσό, βρίσκει και παραλαμβάνει τον Παύλο και τον φέρνει στην Αντιόχεια.
Ευλογημένη χειρονομία. Πράξη που θα διαλαλεί ανά τους αιώνες τη δύναμη της χριστιανικής αρετής. Γιατί με την παρουσία του Παύλου η δική του προσφορά θα μειονεκτούσε και το κύρoς του θα σκιαζότανε. Ο Βαρνάβας όμως δεν κοίταξε τον εαυτό του. Ο Βαρνάβας ενδιαφερόταν για το έργο του Χριστού και τη σωτηρία ψυχών. Παράδειγμα ζηλευτό κι άξιο να βρίσκει πάντα μιμητές. Η αδελφική συνεργασία των δύο Αποστόλων έφερε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Για ένα ολόκληρο χρόνο οι δύο συνειδητοί εργάτες του Ευαγγελίου δούλεψαν ακούραστα για την ανάπτυξη της Εκκλησίας. Κι η πρόοδος υπήρξε τέτοια, ώστε οι Έλληνες της Αντιόχειας για να διακρίνουν πια αυτούς και τη θρησκευτική τους κίνηση, τους έδωσαν ένα πολύ όμορφο όνομα, ένα όνομα ταιριαστό. Τους ονόμασαν χριστιανούς. «Εγένετο... χρηματίσαι τε πρώτον εν Αντιόχεια τους μαθητάς Χριστιανούς» (Πράξ. ια', 26). Ως τότε οι ακόλουθοι του Χριστού λεγόντουσαν «μαθηταί», «αδελφοί», «άγιοι». Από τώρα ονομάστηκαν και χριστιανοί. Και το όνομα αυτό έμελλε να επιβληθεί και να αχρηστεύσει όλα τα άλλα. Έμελλε να επιβληθεί, για να θυμίζει σ' όλους εκείνους που το φέρουν, πώς ανήκουν σε μια παράταξη, σ' ένα στράτευμα, που έχει σημαία και αρχηγό τον Παντοδύναμο Χριστό, «τον βασιλέα των βασιλευόντων και Κύριον των κυριευόντων».
Έχουν αρχηγό τον Χριστό. Κι είναι στρατιώτες οι χριστιανοί. Στρατιώτες του Ουρανίου Βασιλιά. Τι μεγάλη τιμή! Αλλά και πόση η ευθύνη! Ευθύνη να ακολουθούν αυτοί τον αρχηγό τους. Και τιμή, γιατί η λέξη χριστιανός είναι συνώνυμη με τη λέξη νικητής, θριαμβευτής. Ο Χριστός πάντα νικά και θριαμβεύει. Κι οι χριστιανοί που τον ακολουθούν πραγματικά, με τη χάρη του, βαδίζουν από νίκη σε νίκη κι από δόξα σε δόξα. Πόσο μεγάλο κι ωραίο είναι το όνομα μας, «το καλόν όνομα το επικληθέν εφ' ημάς»! (Ιάκ. β' 7). Αλήθεια! Πόσο καλό κι ωραίο και τιμητικό! Αλλά και πόσα δεν πρέπει να μας θυμίζει.
Οι χριστιανοί είμαστε επίσης αδέλφια. Είμαστε ένα σώμα με κεφαλή τον Χριστό. Όταν στο σώμα υποφέρει ένα μέλος υποφέρει όλο το σώμα. Γι' αυτό πρέπει τα μέλη να αλληλοβοηθούνται. Το παράδειγμα μας το έδωκαν και πάλι οι Απόστολοι. Εκεί που εργαζόντουσαν έμαθαν ότι οι χριστιανοί των Ιεροσολύμων υπέφεραν οικονομικά. Πολλοί κινδύνευαν και να πεθάνουν από την πείνα. Στην περίπτωση αυτή με την υπόδειξη των αποστόλων Παύλου και Βαρνάβα ένας έρανος αναλήφτηκε και διεξήχθηκε στη χριστιανική κοινότητα της Αντιόχειας. Το σεβαστό ποσό που μαζεύτηκε το έφεραν οι ίδιοι οι απόστολοι στα Ιεροσόλυμα και το παρέδωκαν στους Πρεσβυτέρους για τους πτωχούς αδελφούς. Κατά την επιστροφή τους στην Αντιόχεια πήραν μαζί τους και τον Ιωάννη τον ονομαζόμενο Μάρκο τον συγγραφέα του ενός από τα τέσσερα Ευαγγέλια.
Το έργο των δύο αποστόλων δεν επρόκειτο να περιοριστεί μόνο στην Αντιόχεια. Μια ανοιξιάτικη μέρα του 45 μ.Χ. ενώ οι χριστιανοί ήταν μαζεμένοι σ' ένα σπίτι κι άκουαν το κήρυγμα - δεν είχαν ακόμη εκκλησίες και μαζευόντουσαν σε σπίτια - το Πνεύμα το Άγιο έδωκε ξαφνικά μια εντολή. «Λειτουργούντων αυτών τω Κυρίω και νηστευόντων, είπε το Πνεύμα το Άγιον αφορίσατε δη μοι τον Βαρνάβαν και τον Σαύλον εις το έργον, ο προσκέκλημαι αυτούς» (Πράξ. ιγ', 2). Ξεχωρίστε μου τον Βαρνάβα και τον Σαύλο για να τους στείλω στο έργο που τους έχω καλέσει. Και το έργο δεν ήταν άλλο απ' αυτό, που ο ίδιος ο Κύριος είχε φανερώσει πριν από χρόνια στον Σαύλο, ότι θα τον αναδείκνυε Απόστολο του Ευαγγελίου «προς πάντας ανθρώπους».
Οι χριστιανοί της Αντιόχειας με σεβασμό κι ευλάβεια δέχτηκαν την εντολή του Κυρίου. Χωρίς καμιά ένσταση κάλεσαν στο μέσο της συγκεντρώσεως τους δύο διαλεχτούς, έκαμαν μια ειδική προσευχή γι' αυτούς κι οι προϊστάμενοι πρεσβύτεροι έβαλαν τα χέρια τους στο κεφάλι των δύο Αποστόλων, για να δείξουν με τον τρόπο αυτό, ότι τους αναθέτουν ένα καινούργιο έργο και τους εξαπέστειλαν για τη μεγάλη αποστολή.
Οι δύο απόστολοι Βαρνάβας και Σαύλος με συντροφιά τον ανεψιό του Βαρνάβα Ιωάννη Μάρκο και με τις ευχές της Εκκλησίας ξεκίνησαν ένα ευλογημένο πρωινό για την πρώτη αποστολική περιοδεία. Αφού κατέβηκαν στη Σελεύκεια, βρήκαν εκεί ένα πλοίο, που αναχωρούσε για τη Σαλαμίνα της Κύπρου και μπήκαν μέσα σ' αυτό. Οι Απόστολοι προτίμησαν ν' αρχίσουν το έργο τους από την Κύπρο, γιατί ο Βαρνάβας ήταν Κύπριος κι είχεν εδώ συγγενείς και φίλους και γνωστούς. Εδώ βρισκόντουσαν ακόμη χιλιάδες Εβραίοι που εργαζόντουσαν στα πλούσια μεταλλεία χαλκού του νησιού. Μα κι οι ντόπιοι, οι Έλληνες ήταν γνωστοί σαν άνθρωποι φιλόξενοι και πρόθυμοι ν' ακούσουν και να συζητήσουν θρησκευτικά θέματα.
Μόλις οι Απόστολοι έφτασαν κι αποβιβάστηκαν στη Σαλαμίνα, άρχισαν αμέσως το έργο τους από τις συναγωγές των Ιουδαίων. Από τη Σαλαμίνα προχώρησαν στο Κίτιο όπου βρήκαν και χειροτόνησαν πρώτο επίσκοπο της ιστορικής πόλεως τον φίλο του Χριστού Λάζαρο και ίδρυσαν κι εδώ Εκκλησία. Κατοπινός σταθμός της περιοδείας τους υπήρξε η πολυάνθρωπη Ταμασός η γνωστή για τα πλούσια μεταλλεία του χαλκού. Έκαμαν κι εδώ οπαδούς και προχώρησαν για την Πάφο, που ήταν τότε πρωτεύουσα της Κύπρου. Ενώ περνούσαν από το χωριό Λαμπαδός, συνάντησαν εκεί τον Ηρακλείδιο, τον δίδαξαν την καινούργια θρησκεία και τον χειροτόνησαν επίσκοπο της Ταμασού. Στην Πάφο με το κήρυγμα τους η πόλη έγινε ανάστατη. Από τη μια οι φανατικοί Ιουδαίοι που κατοικούσαν εκεί, από την άλλη οι ειδωλολάτρες, που ένοιωθαν για τη θρησκεία τους βαθύ σεβασμό, ξεσηκώθηκαν ενάντια στους Αποστόλους. Συνέλαβαν τον Παύλο κι αφού τον έδεσαν σε μια κολώνα ενός ειδωλολατρικού ναού, του έδωσαν «τεσσαράκοντα παρά μίαν». Ο θόρυβος που δημιουργήθηκε από όλη αυτή την αναστάτωση έφτασε και στα αυτιά του διοικητή, του Σέργιου Παύλου, που θέλησε να μάθει την αιτία. Κάλεσε, λοιπόν, τους Αποστόλους στο διοικητήριο και ζήτησε να τους ακούσει. Εκεί βρισκόταν και κάποιος Ιουδαίος μάγος, εγωπαθής κι έξυπνος ο Βαριησούς, που εκτός από την εβραϊκή θρησκεία γνώριζε και την αιγυπτιακή φιλοσοφία. Γι' αυτό τον λόγο οι Αιγύπτιοι τον είχαν ονομάσει και Ελύμα (Ουλεμά) δηλαδή σοφό. Όταν ο μάγος άκουσε το κήρυγμα του Βαρνάβα πρώτα κι ύστερα του Παύλου, παρέταξε αμέσως με στόμφο τα ψευδοεπιχειρήματά του και ζητούσε με σοφιστείες και φωνές να εμποδίσει τον ανθύπατο να πιστεύσει. «Ανθίστατο αυτοίς Ελύμας ο μάγος, ζητών διαστρέψαι τον ανθύπατον από της πίστεως» (Πράξ. ιγ', 8). Μπροστά στη στάση αυτή του μάγου ο Παύλος άλλαξε τακτική. Γεμάτος από τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και με την καρδιά φλεγόμενη από ιερή αγανάκτηση τον κοίταξε στα μάτια και του βροντοφώναξε: «Γιέ του διαβόλου, που είσαι γεμάτος από κάθε δολιότητα και ραδιουργία, εχθρέ και πολέμιε, κάθε δικαιοσύνης, δεν θα πάψεις, λοιπόν, να διαστρέφεις με τα σοφίσματα και τις πονηρίες σου το θέλημα του Κυρίου; Και τώρα να επάνω σου ξέσπασε η οργή του Κυρίου. Συ που είσαι τυφλός κατά το μυαλό και κατά την ψυχή, θα μείνεις απ' αυτή τη στιγμή τυφλός και κατά το σώμα για κάμποσο καιρό. Και ω του θαύματος. Ο Ελύμας από την ίδια στιγμή τυφλώθηκε και ζητούσε χειραγωγούς. Το θαύμα έκαμε τέτοια εντύπωση στον ανθύπατο, που αμέσως πίστεψε. «Ιδών ο ανθύπατος το γεγονός επίστευσε εκπλησσόμενος επί τη διδαχή του Κυρίου». Δέχτηκε την αλήθεια του Θεού με την καρδιά του κι έγινε ο πρωτοπόρος μα κι ο σημαιοφόρος όλων των επισήμων κι αξιωματούχων, οι οποίοι ύστερα από αυτόν θα δεχόντουσαν το Ευαγγέλιο και θα πίστευαν στον Χριστό. Κάποια παράδοση αναφέρει ότι ο Σέργιος Παύλος χειροτονήθηκε από τον απόστολο Παύλο και επίσκοπος και τοποθετήθηκε στή Ναρβόν της Γαλλίας.
Από την Πάφο ο Βαρνάβας, σύμφωνα με το βιβλίο των Πράξεων, μαζί με τους δύο συνεργάτες του απέπλευσαν για την Πέργη της Παμφυλίας, την Αντιόχεια και το Ικόνιο της Πισιδίας, «την Λύστραν και Δέρβην και την περίχωρον της Λυκαονίας» (Πράξ. ιδ', 6).Στήν Πέργη φαίνεται να μη ασχολήθηκαν με το κήρυγμα τούτη τη φορά. Γιατί μόλις έφτασαν, ο καλός σύντροφος και βοηθός τους Μάρκος τους αφήκε κι επέστρεψε στα Ιεροσόλυμα. «Ιωάννης δε αποχωρήσας απ' αυτών υπέστρεψεν εις Ιεροσόλυμα» (Πράξ. ιγ', 13).Στήν Αντιόχεια το κήρυγμα είχε μεγάλη επιτυχία το πρώτο Σάββατο. Η συγκέντρωση κατά το δεύτερο ήτο στ' αλήθεια πρωτοφανής. Στήν αρχή οι Ιουδαίοι με πολλή ευχαρίστηση άκουσαν την «εγκάρδιον και συμφιλιωτικήν, ελκυστικήν» (Φαράρ 221) ομιλία του Βαρνάβα. Στήν ομιλία του Παύλου άρχισαν να αντιλέγουν. Κι επειδή δεν είχαν τίποτε να προβάλουν, γιατί όλα τα επιχειρήματα τους ανεσκευάζοντο «εξέσπων εις βλασφημίας κατά του Χριστού και των Αποστόλων Του» (Πράξ. ιγ', 45, Τρεμπέλας 402).Μπροστά στη στάση τους αυτή οι Απόστολοι με θάρρος διεκήρυξαν: «Σε σας σύμφωνα με το θείο σχέδιο ήτο ανάγκη να κηρυχθεί πρώτον ο λόγος του Θεού. Επειδή όμως σεις τον αποκρούετε και δεν τον δέχεσθε και οι ίδιοι δεν κρίνετε άξιους τους εαυτούς σας για την αιώνια ζωή, να, τώρα στρεφόμεθα προς τα έθνη. Στρεφόμεθα σ' αυτά γιατί τέτοια εντολή μας έδωσε ο Κύριος λέγοντας. «Σε έχω θέσει φως των εθνών, για να είσαι συ (ο Μεσσίας) εις σωτηρίαν όλων ανεξαιρέτως των ανθρώπων έως τα πέρατα της γης».Το κήρυγμα των Αποστόλων στους ειδωλολάτρες είχε τεραστία επιτυχία. «Ακούοντα τα έθνη έχαιρον και εδέξαντο τον λόγον του Κυρίου, και επίστευσαν όσοι ήσαν τεταγμένοι εις ζωήν αιώνιον διεφέρετο δε ο λόγος του Κυρίου δι' όλης της χώρας». (Πράξ. ιγ', 48-49). Η προθυμία των ειδωλολατρών να ακούσουν το κήρυγμα της σωτηρίας άναψε τον φθόνο των Ιουδαίων, οι οποίοι ξεσήκωσαν τον όχλο κι αρκετές γυναίκες της αριστοκρατίας ενάντια στους Αποστόλους. Με τα σημάδια της κακοποιήσεως στο κορμί ο Παύλος κι ο Βαρνάβας εγκατέλειψαν την πρωτεύουσα της Πισιδίας, την Αντιόχεια, και τράβηξαν στο Ικόνιο.
Τα αποτελέσματα της προσπάθειας των Αποστόλων υπήρξαν κι εδώ ευχάριστα. Μεταξύ των προσώπων που αποδέχτηκαν τη νέα πίστη και βαπτίστηκαν ήταν κι η παρθενομάρτυρα Θέκλα. Στο Ικόνιο οι Απόστολοι έκαμαν και πολλά θαύματα «σημεία και τέρατα», όπως λέγει η Γραφή. Ο εχθρός της σωτηρίας όμως φθόνησε την επιτυχία κι ώθησε Ιουδαίους κι εθνικούς να κυνηγήσουν τους Αποστόλους, για να τους σκοτώσουν με λιθοβολισμό. Οι Απόστολοι όμως πληροφορήθηκαν νωρίς το σχέδιο κι έφυγαν για τα Λύστρα.Η πόλη ήταν κυρίως ειδωλολατρική. Η ιουδαϊκή παροικία ήταν πολύ μικρή. Μια εβραϊκή οικογένεια πολύ γνωστή που αποτελείτο από τρία πρόσωπα, τον Τιμόθεο, τη μητέρα του Ευνίκη και τη γιαγιά του τη Λωΐδα, πίστεψε μεταξύ των πρώτων κι έγινε ο πυρήνας της χριστιανικής Εκκλησίας των Λύστρων (Β' Τιμοθ. α', 5). Η προσπάθεια των Αποστόλων στην πόλη αυτή στράφηκε κυρίως μεταξύ των ειδωλολατρών. Κάποια φορά μάλιστα που οι δύο Απόστολοι δίδασκαν σε μια μεγάλη συγκέντρωση πολιτών, ανάμεσα στους ακροατές ήταν κι ένας κουτσός «εκ κοιλίας μητρός αυτού, ός ουδέποτε περιεπάτησεν». Τον κουτσό αυτόν τον θεράπευσε ο Παύλος. Το θαύμα έκαμε τέτοια εντύπωση στον όχλο, που για μια στιγμή νομίστηκε πώς ο Παύλος κι ο Βαρνάβας δεν ήταν άνθρωποι, αλλά θεοί. Ενθουσιασμένοι οι όχλοι άρχισαν να φωνάζουν. «Οι θεοί ομοιωθέντες ανθρώποις κατέβησαν προς ημάς» (Πράξ. ιδ', 11), κι έτρεξαν να φέρουν βόδια για να τα θυσιάσουν σ' αυτούς. Στην περίπτωση αυτή τον Βαρνάβα για το σοβαρό του χαρακτήρα του τον νόμισαν για τον Δία, τον δε Παύλο για τον Ερμή. Οι Απόστολοι μόλις αντιλήφθηκαν τις διαθέσεις τους «διέρρηξαν τα ιμάτια εαυτών», για να δηλώσουν τη διαμαρτυρία τους κι η εκδήλωση σταμάτησε. Λίγες μέρες μετά το επεισόδιο αυτό οι Ιουδαίοι της Αντιόχειας και του Ικονίου που πληροφορήθηκαν τα όσα συνέβησαν ήρθαν στα Λύστρα «και πείσαντες τους όχλους, και λιθοβολήσαντες τον Παύλον, έσυραν αυτόν έξω της πόλεως, νομίζοντες ότι απέθανεν» (Πράξ. ιδ', 19-20).
Ο Παύλος όμως δεν πέθανε. Όταν αργότερα ήλθαν οι μαθητές με τον Βαρνάβα σηκώθηκε και πήγε μαζί τους στην πόλη. Την άλλη μέρα το πρωί έφυγαν για τη Δέρβη. Στην πόλη αυτή έμειναν αρκετό καιρό κι ευτύχησαν να εργασθούν ανενόχλητοι, ώστε φεύγοντες από την Ασία για να επιστρέψουν στην Αντιόχεια της Συρίας ν' αφήσουν πίσω τους «τρόπαια νίκης», πολλές ψυχές σωσμένες «σ' επτά οχυρά που τα κέρδισαν με το μέρος του Χριστού: Σαλαμίνα, Πάφο, Αντιόχεια, Ικόνιο, Λύστρα, Δέρβη και Πέργη». (Holzner 141).Έτσι έληξε η πρώτη αποστολική περιοδεία που κράτησε δύο συνεχή χρόνια, χρόνια γεμάτα από δοκιμασίες και διωγμούς και κινδύνους, αλλά και πλούσια καρποφορία. Στην περιοδεία αυτή, την ηγεσία φαίνεται πώς την είχε ο απόστολος Βαρνάβας. Ο απόστολος Παύλος ήταν «ο ηγούμενος του λόγου».
Οι Απόστολοι, όταν έφτασαν στην Αντιόχεια, έγιναν δεκτοί με σκιρτήματα αγνής χαράς. Η πρώτη συγκέντρωση μετά από την επιστροφή τους πήρε ένα χαρακτήρα πανηγυρικό. Σ' αυτήν μίλησαν κι οι δύο Απόστολοι και με καρδιά ευγνώμονα διακήρυξαν «όσα εποίησεν ο Θεός μετ' αυτών, και ότι ήνοιξε τοις έθνεσι θύραν πίστεως» (Πράξ. ιδ', 27). Γονατιστοί οι χριστιανοί στο τέλος της ευφρόσυνης αναφοράς δοξολόγησαν τον Κύριο για όλες τις ευλογίες.
Τη χαρά που δοκίμασαν οι πιστοί με την ευρεία διάδοση του χριστιανισμού μεταξύ των ειδωλολατρών ήλθε να σκιάσει την ίδια εποχή ένα σοβαρό ζήτημα. Μερικοί εξ Ιουδαίων χριστιανοί κατέβηκαν από την Ιουδαία στην Αντιόχεια κι άρχισαν να διδάσκουν, ότι οι Εθνικοί που έγιναν χριστιανοί, δεν είναι δυνατόν να σωθούν, αν προηγουμένως δεν δεχθούν την περιτομή. Με τον τρόπο αυτό ο χριστιανισμός κινδύνευε να παρουσιασθεί στα μάτια των Εθνικών κι ιδιαίτερα των Ελλήνων σαν μια αίρεση του Ιουδαϊσμού κι όχι σαν παγκόσμιος θρησκεία. Το πρόβλημα ήταν πολύ μεγάλο κι εξαιρετικά λεπτό. Για την αυθεντική του λύση κλήθηκαν στα Ιεροσόλυμα το 51 μ.Χ. οι Απόστολοι σε Σύνοδο. Την Εκκλησία της Αντιόχειας αντιπροσώπευσε μια επιτροπή που αποτελέστηκε από τον Βαρνάβα, τον Παύλο, τον νεαρό Τίτο — αυτόν που ο Παύλος χειροτόνησε αργότερα επίσκοπο Κρήτης — και μερικούς άλλους. Στην πολυάριθμη σύσκεψη μίλησαν πολλοί. Μίλησε κι ο Βαρνάβας κι ο Πέτρος κι ο Παύλος και άλλοι. Στο τέλος μίλησε κι ο Ιάκωβος «ο αδελφόθεος». Η απόφαση της Συνόδου υπήρξε αυτή που ανεμένετο. Η δύναμη του Μωσαϊκού Νόμου έληξε με την εμφάνιση του Ευαγγελικού Νόμου. Για τη σωτηρία του χριστιανού δεν χρειάζονται οι τύποι που ζητά ο Μωσαϊκός Νόμος. Ένα μόνο χρειάζεται: Η πίστη. Η σταθερή και ζωντανή κι ακλόνητη πίστη.
Τη θεοφώτιστη απάντηση της Συνόδου, που διατυπώθηκε σαν επιστολή προς τους χριστιανούς της Αντιόχειας, ανέλαβαν να μεταφέρουν σ' αυτούς οι δύο απόστολοι Βαρνάβας και Παύλος μαζί με δύο άλλους επίσημους χριστιανούς της Εκκλησίας Ιεροσολύμων, τον Σίλα και τον Ιούδα τον Βαρσαββά. Στήν επιστολή αξίζει να σημειωθεί, πώς η Σύνοδος πλέκει κι ένα θερμό εγκώμιο για τον Βαρνάβα καί τον Παύλο. Τους ονομάζει «αγαπητούς» και «ανθρώπους παραδεδωκότας τάς ψυχάς αυτών υπέρ του ονόματος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού» (Πράξ. ιέ', 25, 26). Μεγάλο στ' αλήθεια το εγκώμιο! Μα και δίκαιο. Η κατοπινή δράση και των δύο Αποστόλων το δικαιολογεί απόλυτα.
Το περιεχόμενο της επιστολής της Συνόδου χάρισε στους χριστιανούς της Αντιόχειας τη χαρά και την ομόνοια και την ειρήνη. Η παραμονή των Αποστόλων στην πόλη αυτή κρίνεται πια σαν άσκοπη. Γι' αυτό κι αποφασίζουν μια δεύτερη ιεραποστολική περιοδεία. Μια μικρή διαφορά όμως, που αναφύηκε μεταξύ τους την τελευταία στιγμή, γύρω από το πρόσωπο του Μάρκου, τους έκαμε να διαφωνήσουν και να πάνε χωριστά. Ο απόστολος Βαρνάβας ήθελε στην περιοδεία που θα ανελάμβαναν, να παραλάβει μαζί του και τον Μάρκο, που ήταν ανεψιός του. Ο απόστολος Παύλος όμως πρόβαλε άρνηση στην πρόταση γιατί ο Μάρκος τους είχε εγκαταλείψει στην πρώτη περιοδεία κι έφυγε. Έτσι οι Απόστολοι χώρισαν. Μετά τον χωρισμό ο Παϋλος με συνοδό τον Σίλα άρχισε τη δεύτερη ιεραποστολική περιοδεία, ενώ ο Βαρνάβας με τον Μάρκο ξαναγύρισαν στην Κύπρο.
Η διαφορά γνώμης φυσικά χώρισε τους δύο Αποστόλους, τον Παύλο και τον Βαρνάβα σωματικά. Ψυχικά δεν τους χώρισε. Αυτό το βλέπουμε από την εκτίμηση που δείχνει αργότερα ο Παύλος για τον Μάρκο. Τον ονομάζει χρησιμώτατο για τη διακονία του Ευαγγελίου κι από τη φυλακή της Ρώμης όπου είναι κλεισμένος γράφει στον Τιμόθεο: «Μάρκον αναλαβών άγε μετά σεαυτού. Έστί γαρ μοι εύχρηστος εις διακονίαν» (Β' Τιμ. δ' 11).
Στην Κύπρο ο Βαρνάβας αφιέρωσε το υπόλοιπο της ζωής του. Μαζί με τον Μάρκο διέσχισε ξανά ολόκληρη τη νήσο. Στο σημείο αυτό τελειώνουν οι πληροφορίες της Κ. Διαθήκης για τον απόστολο Βαρνάβα. Μια παράδοση αναφέρει πώς ο ζηλωτής αυτός Απόστολος χειροτονήθηκε επίσκοπος της Σαλαμίνας, Αρχιεπίσκοπος δηλαδή του νησιού μας. Επίσης ότι κήρυξε το Ευαγγέλιο στη Ρώμη, τα Μεδιόλανα και την Αλεξάνδρεια. Κατόπιν ξαναγύρισε στην Κύπρο, οργάνωσε την Εκκλησία της και στο τέλος την πότισε και με το αίμα του. Μια βραδυά ενώ δίδασκε στη Σαλαμίνα, τον άρπαξαν οι Ιουδαίοι, τον έδεσαν χειροπόδαρα και τον πέταξαν σ' ένα υπόγειο. Όταν νύχτωσε, τον έσυραν έξω από την πόλη και τον λιθοβόλησαν. Για να μη μείνει ίχνος από το έγκλημα τους άναψαν μεγάλη φωτιά κι έρριψαν μέσα το λείψανο για να καεί. η πρόνοια του Θεού όμως δεν επέτρεψε το ανοσιούργημα. Η φωτιά σβήστηκε και το άγιο σκήνωμα έμεινε άθικτο. Οι χριστιανοί που παρακολουθούσαν από μακριά τα γενόμενα, μόλις έφυγαν οι φονιάδες, έτρεξαν, πήραν το άγιο σώμα, το έπλυναν με καθάριο νερό και το έθαψαν με δάκρυα στοργής και θαυμασμού στη Σαλαμίνα. Επάνω στα στήθη του έβαλαν ένα αντί γραφο του Ευαγγελίου του Ματθαίου, που είχε αντιγράψει ο ίδιος ο Βαρνάβας.
Πέρασαν χρόνια. Η φιλόστοργη γη της Σαλαμίνας κράτησε με αγάπη αξιοθαύμαστη στον κόρφο της τον ατίμητο θησαυρό της. Το λείψανο του πιο μεγάλου άγιου και ιδρυτού της, του αποστόλου Βαρνάβα. Το κράτησε κρυμμένο. Ένα μόνο δεν μπόρεσε να αποκρύψει. Τη θεϊκή δύναμη και χάρη που έβγαινε από τον τάφο του και θεράπευε όλων των ειδών τους αρρώστους. Δαιμονισμένοι, κουτσοί, τυφλοί, παράλυτοι κι άλλοι λογής λογής άρρωστοι βρίσκανε σαν πλησιάζανε στο μέρος που ήταν ο τάφος τη θεραπεία τους. Γι' αυτό κι οι χριστιανοί κάλεσαν τον τόπο εκείνο με το όνομα: «Τόπος ιάσεως».Ήρθε όμως ο καιρός το μυστικό να φανερωθεί. Η Κύπρος είναι πια ολόκληρη χριστιανική. Του Χριστού το όνομα αναφέρεται μ' ευγνωμοσύνη και δοξολογίες από τη μια άκρη στην άλλη. Οι πιστοί όμως δεν είναι ήσυχοι. Η επιμονή των επισκόπων της Αντιόχειας να υποδουλώσουν την Εκκλησία τους, μια και το νησί τους εξηρτάτο πολιτικά από τους ηγεμόνες της, τους δημιουργούσε μια συνεχή ταραχή κι ανωμαλία. Επίσκοπος της Κωνστάντιας. Το 343 μ.Χ. η περίφημη Σαλαμίνα καταστράφηκε από σεισμό. Η μισή πόλη καλύφτηκε από τη θάλασσα. Ο γιος του Μ. Κωνσταντίνου, Κωνστάντιος ξανάκτισε την πόλη, που απ' το όνομα του ονομάστηκε Κωνστάντια. που αντικατέστησε τη Σαλαμίνα, ήταν τότε ο Ανθέμιος, ένας ευλαβής κι άγιος άνθρωπος (478 μ.Χ.). Ο Ανθέμιος μέρα και νύχτα βασάνιζε τη σκέψη του, πώς να κρατήσει την Εκκλησία της Κύπρου ελεύθερη. Γιατί, παρά την απόφαση της Γ Οικουμενικής Συνόδου, ότι η Εκκλησία της Κύπρου είναι αυτοκέφαλη, μια και Ιδρύθηκε από τον απόστολο Βαρνάβα, ο τότε πατριάρχης της Αντιόχειας Πέτρος ο Κναφεύς επέμενε να την υποδουλώσει. Η επέμβαση αυτή του πατριάρχη της Αντιόχειας πολύ στενοχωρούσε τον ΑνΘέμιο κι όλους τους πιστούς χριστιανούς του νησιού. Θερμή προσευχή αναπεμπόταν καθημερινά στον Κύριο των Δυνάμεων να τους λυπηθεί και να τους βοηθήσει. Κι η απάντηση δόθηκε.Μια νύχτα που ο Ανθέμιος, ύστερα από κατανυκτική προσευχή πήγε να πλαγιάσει, είδε ένα ζωντανό όραμα.
Είδε τον απόστολο Βαρνάβα να στέκεται μπροστά του και να του λέγει δύο πράγματα:α) Να πάει προς τα δυτικά της Σαλαμίνας δύο περίπου μίλια μακρυά από τα τείχη της και στη χαρουπιά που θα δει, να σταθεί και να σκάψει από κάτω της βαθιά καιβ) Αυτό που θα βρει (το λείψανο του και το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του Ματθαίου) να τα πάει στον Αυτοκράτορα της Κων/πόλεως τον Ζήνωνα δώρο και θα πετύχει αυτό που ποθεί.
Ο Ανθέμιος ακολούθησε πιστά τις υποδείξεις του Αποστόλου. Μετά από θερμή και πάλι προσευχή στην οποία έλαβε μέρος όλο το ιερατείο της Κωνστάντιας και κόσμος πολύς, πήγαν κι έσκαψαν στο μέρος που είχε υποδείξει ο Απόστολος. Και πράγματι βρήκαν το λείψανο και το Ευαγγέλιο που ήταν στο στήθος του. Την ίδια χρονιά (488) Πήγε στην Πόλη και πρόσφερε στον αυτοκράτορα Ζήνωνα το εύρημά του. Ο αυτοκράτορας ενθουσιάστηκε κι έσπευσε να επιβεβαιώσει με τοπική Σύνοδο το αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Κύπρου και να της χαρίσει και τρία αυτοκρατορικά προνόμια.α) Ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου να φορεί κόκκινο μανδύα.β) Να κρατεί βασιλικό σκήπτρο αντί ποιμαντική ράβδο και
γ) Να υπογράφει με κόκκινο μελάνι (κιννάβαρι), σαν τον Αυτοκράτορα.
Νικητής γύρισε στην Κύπρο ο Ανθέμιος. Μόλις έφτασε, έδωκε εντολή δίπλα στον τάφο του αποστόλου Βαρνάβα να κτιστεί ένας λαμπρός ναός προς τιμή του και γύρω από τον ναό κελλιά για μοναχούς. Έ τσι, η μεγάλη αυτή καρδιά εξεδήλωσε την ευγνωμοσύνη της στον θείο Απόστολο, ο οποίος κι όταν ζούσε, μα κι όταν απέθανε δεν παρέλειψε να κάμει ό,τι μπορούσε για τη σωτηρία τους και για τη δόξα του Χριστού.
Ο «μέγας» απόστολος Βαρνάβας υπήρξε και μένει υπέροχο παράδειγμα αγάπης και ζήλου, πίστεως και φιλοπατρίας για τους πιστούς όλων των εποχών.
Άνθρωπος με ζηλευτή ανιδιοτέλεια και σύνεση, με απλότητα και ταπείνωση, «ήμερος και επιεικής», όταν νόμιζε πώς χρειαζόταν η επιείκεια. Αλλά και ελεγκτής του κακού, «χρηστός σφόδρα και ευπρόσιτος», έδωκε την καρδιά του απ' την πρώτη στιγμή για τον Χριστό κι αγωνίστηκε με όλες του τις δυνάμεις για τη δόξα Του.
Ιεροσόλυμα, Αντιόχεια, Κύπρος, Μ. Ασία, Αίγυπτος, Ιταλία δοκίμασαν πλούσια την ευεργετική παρουσία του.Μεγαλοπρεπής σ' εμφάνιση κι επιβλητικός, αφοσιώθηκε στην υπηρεσία του Θεού κι αναδείχθηκε ένας ξεχωριστός Ιεραπόστολος, που τίποτε δεν κράτησε για τον εαυτό του. Για τούτο κι ο Κύριος Τον δόξασε, όταν ζούσε στη γη. Μ' απέραντη δόξα τον δοξάζει τώρα και στον ουρανό, σύμφωνα με την υπόσχεση που δίδει: «τους δοξάζοντας με δοξάσω» (Α' Βασιλ. 6' 30).
Τι περισσότερο μπορεί να ποθήσει μια καρδιά από τούτη την τιμή; Αλήθεια, τι μπορεί να ποθήσει;

Απολυτίκιο Ήχος α'Το μέγα κλέος της Κύπρου, της Οικουμένης τον κήρυκα, των Αντιοχέων τον πρώτον της χριστωνύμου κλήσεως αρχιτέκτονα, της Ρώμης τον κλεινόν εισηγητήν, και θείον των εθνών σαγηνευτήν, το της χάριτος δοχείον του Παρακλήτου Πνεύμα τος τον επώνυμον, Απόστολον τον μέγαν, τον του θείου Παύλου συνέκδημον, των εβδομήκοντα πρώτον, των δώδεκα ισοστάσιον πάντες συνελθόντες σεπτώς οι πιστοί, τον Βαρνάβαν άσμασι στέψωμεν, πρεσβεύει γαρ Κυρίω, ελεηθήναι τάς ψυχάς ημών.
Εξήγηση: Τον πολυδοξασμένο Απόστολο της Κύπρου και κήρυκα του Ευαγγελίου σ' όλο τον κόσμο. Αυτόν που κατέχει την πρώτη θέση μεταξύ των χριστιανών της Αντιόχειας και σαν σοφός αρχιτέκτονας συνετέλεσενα πάρουν οι μαθητές του Χριστού για πρώτη φορά το όνομα χριστιανός, τον ξακουστό κήρυκα του Ευαγγελίου στη Ρώμη, μα κι εξαίρετο αλιέα του ειδωλολατρικού κόσμου στην πίστη του Χριστού. τον γεμάτο από τη χάρη του Θεού και φωτισμένο ενισχυτή και παρηγορητή των χριστιανών, ώστε να του δοθεί για την προσφορά του αυτή και το όνομα του Παρακλήτου Πνεύματος• τον μεγάλο Απόστολο και συνοδοιπόρο του θείου Παύλου1 τον πρώτο από τους εβδομήκοντα Αποστόλους και ίσο σε αξία με τους δώδεκα. Όλοι οι πιστοί τώρα που μαζευτήκαμε, ας υμνήσουμε τον Βαρνάβα με ύμνους ευλαβικούς, γιατί μεσιτεύει στον Κύριο να σωθούν οι ψυχές μας.

Έτερον Απολυτίκιο Ήχος δ'Ως του Παύλου πέλων συνέκδημος και Χριστόν κηρύξαι τοις έθνεσι, των αγγέλων ομότιμος γέγονας, Βαρνάβα απόστολε• διό δυσώπει τον Κύριον, ταις ψυχαίς ημών δοθήναι το μέγα έλεος.

Εξήγηση: Άγιε απόστολε Βαρνάβα, με το να είσαι συνοδοιπόρος του Παύλου και να κηρύξεις στα Έθνη τον Χριστό έχεις γίνει ίσος με τους αγγέλους. Γι' αυτό, Σε παρακαλούμε, ικέτευε τον Κύριο να δώσει στις ψυχές μας τη μεγάλη του ευσπλαγχνία.

Μεγαλυνάριο Ήχος πλ. δ'Υμνήσωμεν πάντες χαρμονικώς τον της Εκκλησίας πρωτεργάτην και άθλητήν, Βαρνάβαν τον θείον, Απόστολον τον μέγαν Χριστιανών το κλέος, άσμασι στέφοντες.
.